Frábært framtak hjá talsmanni neytenda

Birti hér orðrétt tilmæli talsmanns neytenda ( http://talsmadur.is/ ) vegna nafnleysingja í vefheimum.

"Raunhæf æruvernd sé tryggð á bloggsíðum
Þess hefur verið farið á leit við mbl.is að tryggt sé að rétthafi bloggs sé rétt skráður og að unnt sé að fá upp gefið nafn þess sem bloggar undir nafnleynd ef sýnt er fram á lögvarða hagsmuni af því. Með þessu vill talsmaður neytenda tryggja raunhæfa æruvernd og auka neytendavernd.

Morgunblaðið
Ingvar Hjálmarsson
Árvakur hf. Hádegismóum 2 110 Reykjavík
Reykjavík, 30.12.2008
Tilv. 2008/0015 - 2.1 g
GT

Tilmæli frá talsmanni neytenda (TN 08-3)

Efni: Raunhæf æruvernd sé tryggð á bloggsíðum
Að gefnu tilefni, að teknu tilliti til sjónarmiða sem talsmaður neytenda hefur leitað eftir hjá mbl.is, í samræmi við 1. mgr. 71. gr. og 1. málslið 2. mgr. 73. gr. stjórnarskrárinnar og meginreglur laga nr. 57/1956 um prentrétt varðandi ábyrgðarröð, og í ljósi dómsúrlausna varðandi ákvæði almennra hegningarlaga nr. 19/1940 um æruvernd, beinir talsmaður neytenda eftirfarandi tilmælum vinsamlegast til mbl.is sem rekstraraðila bloggþjónustu gagnvart neytendum í því skyni að stuðla að aukinni neytendavernd:
Framvegis verði tryggt að rétthafi bloggs sé rétt skráður hjá mbl.is - t.d. með bréfi í kjölfar skráningar á lögheimili tilkynnts rétthafa bloggs.
Sé boðið upp á nafnleynd rétthafa bloggs verði þeim, sem sýna mbl.is fram á lögvarða hagsmuni af því, veittar upplýsingar um fullt nafn og kennitölu rétthafa bloggs eða - í tilviki lögaðila - ábyrgðarmanns þess. Einnig er farið fram á að í skilmálum um blogg á mbl.is verði eftirleiðis upplýst um að rétthafi eða ábyrgðarmaður bloggs kunni að bera lagalega ábyrgð á ummælum nafnlausra notenda í athugasemdakerfi þess.
Virðingarfyllst,

talsmaður neytenda, Gísli Tryggvason. "

Frábært framtak hjá talsmanni og ættu allir þeir aðilar sem halda úti vefkerfum að tileinka sér þessar reglur, a.m.k. allir þeir sem vilja láta taka mark á sér.

Óska lesendum síðunar farsældar á komandi ári

Hver á hvað? – eignatengsl þingmanna

Olof Palme hinn sænski náði sér í mörg prik sem þingmaður og leiðtogi jafnaðarmanna í Svíþjóð þegar að hann fól starfsmannafélagi stórverslunarinnar PUB fullt og ótakmarkað umboð á eignarhlut sínum í fyritækinu svo lengi sem hann væri í stjórnmálum. Palme fór þarna skerfi lengra en hann þurfti en það hefði nægt honum að gefa upp eignarhlut sinn.

Þetta leiðir hugann að hinum napurlega íslenskra raunveruleika sem er sá að íslenskir þingmenn virðast ekki þurfa, frekar en þeir vilja, að gefa upp eignartengsl sín m.t.t. hagsmunaárekstra eða vanhæfis í umfjöllun á þingi. Sumt er opinbert eins og formennska og eða stjórnarseta einhverra þingmann í eignarsjóðum sem og í stjórnum einhverra fyrirtækja, aðrir eru í einhverjum rekstri, einhverjir eiga hluti í fyrirtækjum beint eða óbeint, en margt annað er þoku hulið.

Og þó maður gefi sér auðvitað að þingmenn sinni skyldum sínum af fyllstu trúmennsku þá vantar nokkuð upp á að svo sé a.m.k. þar til að þessar sjálfsögðu upplýsingar um þingmenn okkar liggja fyrir með formlegum hætti á opinberum vettvangi – hefur sennilega aldrei verið nauðsynlegri en akkurat núna á þessum miklu ólgutímun þar sem gerðir þingsins í stóru og smáu þurfa að vera hafnar yfir allan vafa um annað en ítrustu hagsmuni almennings.

Skora á þingmenn að birta slíkt af eigin frumkvæði t.d. á heimasíðu Alþingis - ef ekki þá er alger nauðsyn að Alþingi Íslands setji lög um um upplýsingaskyldu af þessum toga.

Nafnleysingjar í bloggheimum...

... vega lítið í umræðunni. Finnst það sérstakt að virðulegir vefmiðlar eins og Eyjan, Mbl, Visir og fleiri slíkir geri ekki kröfu um að fólk skrifi undir nafni? Mér finnst algerlega óviðeigandi að fólk getir ausið alskyns fúkyrðum og óhróðri um menn og málefni í skjóli nafnleyndar. Meðan að slíkt er látið viðgangast þá hlýtur viðkomandi miðill að vera ábyrgur fyrir nafnlausum ummælum ? Margir einstaklingar og vonandi sífellt fleiri gera kröfu um að fólki kommenti með fullu nafni - Það ættu stærri vefmiðlar undantekningarlaust einnig að gera. Umræða yrði bæði yfirvegaðri og vandaðri svo ekki sé minnst á það að vera laus við fólk sem þorir ekki að gangast við sjálfu sér – Skora á alla vefmiðla sem vilja láta taka mark á sér að breyta fyrirkomulagi hvað þetta varðar – Raunveruleg umræða krefst raunverulegs fólks - ekki satt?

Í landi hinna tæknilegu mistaka...

... væri ekki úr vegi að opna heimasíðu í svipuðum dúr og hin ágæta okursíða Dr Gunna . Tæknileg mistök væri fínt nafn. Það mætti tölusetja hin tækilegu mistök sem upp munu koma og með því móti halda utan um það rugl sem er sífellt að koma upp og sem á eftir að koma í ljós á næstu misserum.

Tæknileg Mistök 1 : Bankastjóri Glitnis sleppur við að borga hlutabréfkaup sem tilkynnt höfðu verði til Kauphallarinnar.

Tæknileg Mistök 2: Eigendur Next og Nova Nova skipta um kennitölur á fyritækjum og fá fyritækið á tombóluprís “af því að hið erlenda fyrirtæki vildi ekki að neinn annar starfi fyrir þá?” Eins og öllum sé ekki nákvæmlega sama um það.

... og svona mætti lengi telja. Kasta þessari hugmynd á loft hér í bloggheimum og vona að einhver hafi tíma og nennu til þess að stofna svona síðu. Myndi glaður taka slíkt að mér ef ég hefði aðstöðu til.

Blaðamennska - nei varla

Ásmundur Helgason “blaðamaður “ fer mikinn í síðasta tölublaði Mannlífs sem og hinum ýmsu blöðum útgáfufélagsins Birtings. Heldur eru “fréttirnar“ einhæfar og leiðinlegar eða í sem styðstu máli myndir af brennivínsflöskum frá hinum ýmsu framleiðendum sem og texti sem hann tekur sennilega i fóstur frá hinum sömu framleiðundum. Einkennandi er að allt er þetta hágæða vara sem er borin er “verð”skulduðu lofi sem um munar ef marka má skrif Ásmundar. Í umfjöllun “blaðamannsins” ber ekki á nokkru um vankanta vörunnar eða annarri gagnrýni? Síðan eru þetta sömu fréttirnar í blaði eftir blaði?

Blaðamennska nei  “blaðamaðurinn” Ásmundur Helgason er einnig er titlaður auglýsigarstjóri Mannlífs, og ritstjóri þess sama blaðs Sigurjón M Egilsson dubbar þess í stað auglýsingastjórann upp í “blaðamann” sem birtir grímulausar áfengisauglýsingar. Hlutverkið einfalt, að taka á sig glæpinn - ekki bara í Mannlífi heldur mörgum öðrum blöðum útgáfufélagsins Birtings.

Ekki dettur mér í hug að halda því fram að Ásmundur hafi af þessu efnahagslegan ábata og því mun ég alls ekki halda því fram að blaðamaðurinn eða blaðið fái 1.000.000 – 1.500.000 krónur eða önnur jafnvirð hlunnindi fyrir hverja “frétt”. Því fer fjarri, hér er það einskær áhugi á þessari tegund “blaðamennsku” sem knýr auglýsingastjórann með blaðamannaáhugann áfram.

Ritstjóri Mannlífs var fyrir nokkru dæmdur (11.júní 20008 / sjá umfjöllun Foreldrasamtaka gegn áfengisauglýsingum http://www.foreldrasamtok.is/ Dómar) til sektar vegna brota á lögum um banni við áfengisauglýsingum og því er það með eindæmum að tímaritið skuli í engu taka mið af nýföllnum dómi sbr. desember tölublað tímaritsins og misvirða Héraðsdóm Reykjavíkur og sniðganga niðurstöður dómsins með öllu? Viðskiptasiðferði og virðing fyrir lögum landsins er minni en engin – sýnir þvert á móti einbeittan og einlægan brotavilja. Er tímaritið Mannlíf og útgáfufélagið Birtingur hafið yfir lög, ber tímaritið Mannlíf og útgáfufélagið Birtingur enga virðingu fyrir lögvörðum rétti barna og unglinga?

Heilsuverndarstöðin ehf í gjaldþrot ...

...en var tilraun sem tókst afar vel að mati heilbrigðisráðherra ? m.a vegna þess að s.k. ganga innlögnum fækkaði á meðan hinnar vellukkuðu einkavæðingar naut við? Sennilega ekki á færi annara en ofsatrúaðra einkavæðingarsinna að skilja þessi rök ráðherrans – við hin teldum affarsæalst að auka fjárframlög til sjúkrahúsa svo þau geti sinnt starfi sínu eins og best verður á kosið og boðið sjúklingum upp á sómasamlega vist. Ritaði eftirfarandi hugleiðingar um einkavæðingu á Dagskinnuna fyrr tveimur árum (2006):

Er íslensk einkavæðing eitthvað öðruvísi ?

Einkavæðing í Evrópu. Var sem sagt fyrir tveimur árum staddur í Luxemburg á tveggja daga fundi hjá EPSU. Á okkar ágæta máli myndi það útleggjast sem Fulltrúaráð Evrópskra bæjarstarfsmannafélaga. En í því sat ég (sem þ.v. formaður Starfsmannafélags Hafnarfjarðar) fyrir hönd BSRB um nokkurra ára skeið. Dr. David Hall frá háskólanum í Greenwich var að fara yfir þróun þessara mála í Evrópu síðustu árin og niðurstöður um margt merkilegar, m.a.:

Að samningum um einkavæðingu fylgir leynd sem gerir að verkum að almenningur hefur ekki sama aðgang að upplýsingum um t.d. hvernig staðið er að viðkomandi þjónustu. Þ.e.a.s. að almenn upplýsingaskylda gildir ekki þegar að búið er að bjóða út þjónustuna? sérkennilegt í meira lagi.

Að kostnaður og gæði fara saman og að gæði eftir einkavæðingu séu betri en verið hefur er fjarri því að vera rétt. Mýmörg dæmi eru um hið gagnstæða, hins vegar eru stjórnmálamenn áfram um að lækka framlög og “spara”. Einkavæðing sé því oftast í raun leið til þessa að minnka raunverulegt þjónustustig og oft á tíðum verulega og spara með því einhverjar örfáar krónur sem þó séu ekki í nokkru samræmi hinn raunverulega niðurskurð þjónustunnar sem auk þess sé mun dýrari fyrir neytendurna en áður var.

Fleiri og fleiri dæmi koma upp þar sem samfélagið þarf að endurfjármagna og koma í gang einkavæddri samfélagsþjónustu sem farið hefur á hausinn. Sparnaður því til lengri tíma ákaflega lítill og oft rándýrt fyrir samfélagið, eins og dæmið um risagjaldþrot hinnar einkavæddu Vatnsveitu í Grenoble sýndi glögglega.

Hall rannsakaði Farum málið í Danmörku, og eftir nokkrar tilraunir til þess að setja einkavæðingar starfsemi þess bæjarfélags í vísindalegt samhengi og án nokkurs árangurs... eða hvað... þá komst hann að þeirri niðurstöðu; sem var samt sem áður hávísindaleg; að allt sem laut að einkavæðingu í Farum byggði að (ofsa)trúarlegum forsendum fremur en útreikningum um gildi þess að einkavæða og þess vegna hafi nú farið eins og fór.

Þannig var það nú - spurningin því, er einkavæðing almennt í þágu almennings eða almannahagsmuna? - Nei held að það sé af og frá - snýst um allt aðra hluti sem ekkert hafa með velferð almennings að gera?

... og svo á að breyta Orkuveitunni - að vísu bara formbreyting, nákvæmlega eins og menn sögðu um Símann hér um árið... og það vita allir hvernig það endaði.

Góð ráð fyrir þingmenn frá ungri ...

...stúlku af Akranesi sem hafði ákveðnar meiningar gegn áfengisauglýsingum en í fundargerð kom eftirfarandi fram:

“Una Harðardóttir, bæjarfulltrúi unga fólksins úr Brekkubæjarskóla, fjallaði um lög um auglýsingar á vímuefnum. Í máli Unu kom fram að á Íslandi væru lög sem segja að ekki megi auglýsa áfengi… sjá nánar á heimasíðu foreldrasamtaka gegn áfengisauglýsingum www.foreldrasamtok.is

Æskan á erfiðum tímum

Í bókinni Da Danmark fik sin ungdom, saga Ungdomsringen (Danska Samfés) í 50 ár, kemur fram hve gríðarlega mikilvægu hlutverki félagsmiðstöðvar gegndu á stríðstímum í hinni hernumdu Danmörku. Í Dönsku andspyrnuhreyfingunni var margt ungt fólk sem upplifði því miður ýmislegt sem ekki var beinlínis uppbyggilegt. Samfélagið varð því að finna einhver ráð til þess að halda utan um ungviðið. Í þeim efnum voru félagsmiðstöðvar í lykilhlutverki – ekki hvað varðar skipulag og starf andspyrnuhreyfingarinnar – félagsmiðstöðvar voru lykilaðilar í því að halda hinum mannlegu gildum að ungmennum, gildum sem því miður fer lítið fyrir í stríðsátökum og gildum sem því miður verða ríkjandi ef ekkert er aðhafst í þeim samfélögum þar sem allt fer á skjön. Hættan er því sú að kynslóðir ungs fólks sem ekki hafa hin sammannlegu gildi í hávegum vaxi upp og lifi og starfi í samfélaginu út frá reynslu sem ekki virkar með tilheyrandi árekstrum og vandamálum.

Ekki ætla ég að jafna ástandi hérlendis þessi misserin við reynslu þeirra sem búa yfir hinni sáru og óbærilegu reynslu stríðsátaka. Ég ætla hins vegar að halda því fram að kreppan sem læðist að okkur eins og skugginn muni hafa margvíslegar félagslegar afleiðingar sem hugsanlega munu leiði til einhverskonar afskiptaleysis gagnvart æskunni. Við slíkar aðstæður er hætta á að unglingurinn/ barnið telji að hið erfið ástand sé því að kenna. Sá sem þetta ritar upplifði kreppuna 68 með augum barnsins, skynjaði að eitthvað var að en skyldi ekki hvað það var og eða hvers vegna var svona dauft yfir fullorðna fólkinu. Í þessu ljósi er því gríðarlega mikilvægt að gleyma ekki ungviðinu eins og því miður gæti orðið raunin. Æskulýðsstarf í sinni víðustu mynd hefur því afar miklu hlutverki að gegna og góðu fréttirnar eru þær að við eigum góða að í þeim efnum; starfsemi félagsmiðstöðva er með miklum blóma , Ungmennafélagshreyfingin, Skátarnir, KFUM & K, íþróttahreyfingin og fleiri státa af mjög fjölbreyttu og vönduðu starfi. Hlutverk stafsmanna í æskulýðsstarfi er alltaf mikilvægt og á tímum eins og þessum sérlega mikilvægt. Hin faglega kunnátta að geta unnið með börnum og unglingum út frá hinum félaglegu afleiðingum kreppunnar eru sönn verðmæti sem ekki verða metin til fjár á hinum síðustu og verstu...

Frábært framtak hjá Hinu Húsinu

Klár í kreppu? er ókeypis og óháð fjármálanámskeið á mannamáli fyrir ungt fólk á aldrinum 16-25 ára sem Hitt Húsið heldur í samstarfi við Neytendasamtökin og Reykjavíkurborg . Frábært framtak.

Sjá nánar á vefsíðu Hins Hússins

Í landi hinna “tæknilegu mistaka” ...

... segir ekki nokkur maður af sér ... skiptir í engu hvort maður er verkalýðsforingi í siðlausri bankastjórn, stjórnmálamaður sem er giftur “besta vini aðal”, þaulsetinn dvalargestur á pólitísku elliheimili sem sumir nefna Seðlabankann ... og svona mætti lengi telja.

Ekki segir nokkur maður af sér – Hvað ætli þessi “tæknilegu mistök” í efnahagslífinu hafi kostað þjóðina mörg þúsund trilljón billjón milljónir Tobleron pakka. Einn Tobleron pakki var einum Tobleron pakka of mikið hjá vinum mínum Svíum sem þekkja ekki hið séríslenska hugtak “tæknileg mistök”.

Fólk er fífl sagði ...

Fólk er fífl sagði Tómas Möller einn af yfirmönnum Olís í frægum tölvupósti í tengslum við verðsamráð olíufélaganna hér um árið. Sýndi auðvita með því fyrst og fremst eigin hroka og dómgreindarleysi. Ætti frekara í hans tilfelli að vera reynum að hafa fólk að fíflum.

Sjálftökulið bankakerfisins hefur greinilega sambærileg viðhorf til almennings þegar í ljós kemur að menn þar á bæ reyna aðallega og eftir fremsta megni að bjarga eigin skinni. Eru eins og skipstjóri sökkvandi skips sem fer fyrstur í bátinn, tekur með sér þá áhafnarmeðlimi sem klúðruðu ferðinni, brunar í burtu og skilur alla farþegana eftir á sökkvandi skipi. Um slíka kapteina og hans fylgilið má með réttu hafa uppi ummæli sambærileg þeim og forseti vor viðhafði eitt sinn í þingsölum Alþingis um mann einn sem honum fannst lítið til koma.

Eitt er það að klúðra, annað að standa andspænis klúðrinu og vera manneskja til gangast við því og gera sitt besta til þess að leysa mál í þágu þeirra sem klúðrið bitnar á. Fíflin í huga Tómasar Möller kallast á íslensku fórnarlömb, hinn sk. almenningur. Hin raunverulegu ((fífl (ef maður kýs yfirhöfðuð að hafa uppi slík ummæli um fólk)) vita allir hver eru og það sem verra er að þau skarta auk þess ýmsum öðrum löstum tegundarinnar homo sapiens sem ég læt lesendum dagskinnunnar eftir að viðhafa.

Rio Tinto er ekki jólasveinninn

Í gær var heilsíðuauglýsing í Fjarðarpóstinum frá Rio Tinto (með einum eða öðrum hætti) um undirskriftarherferð til stuðnings nýjum íbúakosningum um stækkun álvers Rio Tinto. Einnig grein frá starfsmanni álversins um að nú sé lag að redda atvinnumálum í Hafnarfirði og ef ekki bara gjaldeyrismálum þjóðarinnar .

Það eru nú aldeilis tíðindi að Río Tinto bregði sér í líki jólasveinsins og ætli sér að bjarga í einu vettvangi því klúðri sem nokkrir fjármálamenn hafa komið þjóðinni í. Eins og kunnug er þá eru hvergi þekkt dæmi um slíkt hjá Rio Tinto fyrirtækinu sem er því miður þekkt af öðru sbr umsvif fyrirtækisins í Indónesíu og víðar sem varð til þess að Norski Olíufjárfestingarsjóðurinn vill ekki bendla sig við fyrirtækið.

Veit ekki hvort það var meiningin með íbúalýðræði í Hafnarfirði að afar umdeilt alþjóðlegt stórfyrirtæki ráðist í hundruð milljóna „kosningabaráttu“ ár eftir ár? Haldi úti persónunjósnum um fólk sbr úrskurð Persónuverndar , haldi úti her launaðra starfsmanna, ráði til sín færustu ímyndar sérfræðinga, birti glansauglýsingar í dýrustu miðlum landsins, svona mætti telja og ekki má gleyma disknum hans Bo sem við Hafnfirðingar fengum sendan heim í álpakkningum. Er þetta íbúalýðræði ? Nei því fer fjarri þetta er grímulaus hagsmunabarátta stórfyrirtækis .

Þrátt fyrir erfiða tíma þá er margt í pípunum í Hafnarfirði. Allt stefnir í að frá Hafnarfirði hefjist umsvifamikill vatnsútflutningur . Umsókn um netþjónabú er til umræðu og svona mætti lengi telja. Rio Tinto álbræðsla sprettur ekki upp morgun og hefur enga þýðingu í þeirri krísu sem nú geisar. Álver og mengandi stóriðja nánast í miðbæ Hafnarfjarðar eru ekki lausnir morgundagsins – Samfélag morgundagsins byggir á umhverfisverndarsjónarmiðum og umhverfisvænni atvinnustarfsemi.

Hvað varð um gamla góða Moggann eða var ...

Mundi eftir alvöru leiðara í Mogganum um áfengismál. Minnti að það hafa verið fyrir margt löngu? Reyndar var Mogginn í mörg ár sá fjölmiðil sem virti í hvívetna lög um bann við áfengisauglýsingum. En viti menn það var fyrir rétt rúmi ári síðan að meðfylgjandi ritstjórnaragrein birtist. Grein sem ég get heilshugar tekið undir enda skrifuð af skynsemi og skilning á málefninu. Tilefnið hið marg framlagða frumvarp um sölu brennivíns í matvörubúðum , frumvarp sem aftur leit dagsins ljós í ár, ásamt frumvarpi um heimild til að auglýsa áfengi. Bæði þessi frumvörp illa unnin og byggja á 10- 12 ára gömlum heimildum.

Sala áfengis – Ritstjórnargrein MBL 16. Okt 2007
"Enn á ný er frumvarp til breytingar laga um verslun með áfengi komið til kasta Alþingis. 17 þingmenn úr þremur flokkum eru skrifaðir fyrir frumvarpinu. Markmið frumvarpsins er að leyfa sölu á léttvíni og bjór í stórmörkuðum og matvöru- og nýlenduvöruverslunum. Í greinargerð með frumvarpinu segir: "Erfitt er að finna rök fyrir tilvist áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins en aftur á móti eru fjölmörg rök gegn henni." Er það virkilega svo erfitt?

Flutningsmenn frumvarpsins telja að núverandi fyrirkomulag sé tímaskekkja og eigi rætur að rekja til þess tíma sem "menn voru mjög gjarnir á að setja einokunarlög og hin ýmsu höft í íslenska löggjöf. Þar má t.d. nefna einkaleyfi á síldarsölu, einkasölu á viðtækjum, einkarétt til útvarpsreksturs. Seinna komu ýmis lög og höft eins og einokun á sölu bifreiða, símtækja og annars slíks og fyrir einungis um 15 árum var ríkið með einokun á því að flytja inn eldspýtur". Þetta er ef til vill fyndið.

Ekkert er hins vegar skoplegt við málið sjálft. Áfengi er vara af allt öðrum toga en bílar, útvörp, sjónvörp, símar og eldspýtur. Engri vöru, sem seld er með löglegum hætti hér á landi, fylgir jafn mikil ógæfa og áfengi. Fjöldi Íslendinga á daglega í lífs- og sálarstríði við áfengisvanda, sem aldrei hverfur þótt hægt sé að halda honum niðri. Freistingarnar eru nægar og það er síður en svo eins og erfitt sé að ná í áfengi eða fólk láti það standa í vegi fyrir drykkju að geta ekki keypt áfengi í matvörubúðum.

En er ekki óþarfi að ekki sé hægt að kaupa í matinn án þess að freistingarnar blasi við fólki, sem á fullt í fangi með að halda sig á réttu spori? Er til of mikils mælst að fólk leggi það á sig að fara í sérstakar verslanir til að kaupa áfengi? Vissulega er göfugt markmið að ætla að einfalda fólki lífið, en ekki má gleyma að þessi ráðstöfun myndi einnig gera lífið að martröð fyrir fjölda manns.
Í greinargerðinni með frumvarpinu er lítið gert úr því að lögleiðing sölu áfengis í matvörubúðum muni hafa áhrif á aðgengi þeirra, sem ekki eru orðnir tvítugir, en er hægt að fullyrða það? Eftir því sem sala á áfengi verður dreifðari verður eftirlitið erfiðara.

Það er athyglisvert að í greinargerðinni er hvergi talað um áfengisvandann. Hún gæti rétt eins snúist um sölu á eplum eða súrmjólk. Hér er hins vegar á ferðinni frumvarp, sem engin ástæða er til að samþykkja. Í umræðum á þingi í gær var bent á að forvarnir hefðu ekki virkað. Munu þær virka betur verði frumvarpið samþykkt? Það er eins og flutningsmenn frumvarpsins séu tilfinningalausir og geri sér enga grein fyrir því um hvað áfengisvandamálið snýst." (MBL 16.okt 2007)

Morgunblaðið má mun sinn fífil fegurri

Leiðari Morgunblaðsins í dag um áfengi og auglýsingar er afar furðulegur.

“Á Íslandi er bannað að auglýsa áfengi. Engu að síður er áfengi mikið auglýst á Íslandi. Lögin hafa í raun verið til málamynda og það hefur verið látið refsilaust að auglýsa áfengi. Þar til fyrir helgi að Karl Garðarsson, fyrrverandi ritstjóri Blaðsins, var dæmdur til að greiða eina milljón króna í sekt fyrir að birta áfengisauglýsingar.
Í sératkvæði Jóns Steinars Gunnlaugssonar hæstaréttardómara, sem vildi láta málið niður falla, kom fram að í samantekt á ætluðum áfengisauglýsingum í íslenskum blöðum og tímaritum á tímabilinu 1. maí 2005 til 2. júní 2006 hefðu greinst 999 tilvik. Með öðrum orðum hefðu lögin að því er virðist ítrekað verið þverbrotin án þess að lögregla eða ákæruvald lyftu litla fingri. Nema til þess að bregðast við auglýsingunum í Blaðinu.
Hér er eitthvað að. Áfengisauglýsingar eru daglegt brauð. Meira að segja áfengisverslun ríkisins kynnir þjónustu sína reglulega. Auglýsingar þar sem varað er við því að drekka eins og svín eru sýndar í sjónvarpi og kvikmyndahúsum. Það á sem sagt að drekka í hófi. Og auglýsandinn getur útvegað veigarnar til hófdrykkjunnar. Auglýsingarnar eru rækilega merktar honum. Við réttarhöldin var einnig vísað í Vínblaðið, kynningarblað ÁTVR, þar sem finna mætti áfengisauglýsingar. En líklegast er engin ástæða til að fara í mál við ríkið. Ríkið predikar hvernig umgangast eigi vín og auglýsir sjálft sig í leiðinni.
Tvískinnungurinn á bak við framkvæmd laganna, sem banna birtingu áfengisauglýsinga, er alger. Dómurinn yfir Karli Garðarssyni er vitaskuld í samræmi við lög. Lögin eru bara notuð það sjaldan að þegar þeim er beitt jaðrar það við réttarbrot.” (Ritstjórnargrein MBL 26/10 08)

Undarlegur leiðari og ljóst að hinn ónefndi höfundur hefur ekki kynnt sér mál sem skyldi. Dæmi um slík er eftirfarandi:

"... það hefur verið látið refsilaust að auglýsa áfengi. Þar til fyrir helgi að Karl Garðarsson, fyrrverandi ritstjóri Blaðsins, var dæmdur til að greiða eina milljón króna í sekt fyrir að birta áfengisauglýsingar." segir í ritstjórnargrein. Þetta er einfaldlega rangt það hafa all nokkrir dómar fallið en alltof fáir miðað við fjölda afbrota. Karl Garðarson er ekkert sérstak "fórnarlamb" framkvæmdastjórar ýmissa fyrirtækja í áfengisbransanum njóta þessa vafasama "heiðurs" sem og Reynir Traustason þv Mannlífs ritstjóri svo nokkur dæmi séu nefnd.

"Það keyra allir á 200 km hraða og af hverju er ég bara sektaður" eru rök sem ekki eru samboðin hvorki Morgunblaðinu né öðrum. Auðvitað á að gefa út kærur í þessum málum eins og gangvart öðrum augljósum lögbrotum. 0.001% eru kærðar - hvar er jafnræðisreglan gagnvart öðrum brotamönnum á ekki að gefa út 999 kærur þar sem sannarlega liggur fyrir mat a.m.k. eins Hæstaréttardómara að um brot sé að ræða. Ef það er bara nóg að glæpum á þá að hætta að kæra?

Bann á tóbaks- og áfengisauglýsingum lúta heilbrigðis og velferðarsjónarmiðum en ekki grjóthörðum viðskiptasjónamiðum. Tóbak (þ.m.t. "ávaxtatóbak" sbr "léttöl"? og Mogginn sá ástæðu til að “kynna” um daginn sem nýjan trend unga fólksins) hefur ekki verið auglýst en ætti samkvæmt nákvæmlega sömu röksemdum og menn í áfengisbransanum nota um áfengisauglýsingar að vera leyfilegt. Það vill engin sbr hörð og afar neikvæð viðbrögð gagnvart umfjöllum Moggans um "ávaxtatóbak" og sama á við um áfengisauglýsingar, foreldrasamfélagið er á móti þessu og börn og unglingar eiga lögvarin rétt til þess að vera laus við þennan gengdarlausa áróður - Fjölmiðlar , auglýsingastofur, áfengisframleiðendur og áfengisinnflytjendur fara sínu fram , virða lögin að vettugi og taka ýtrustu viðskiptahagsmuni fram fyrir rétt barna og unglinga og lög landsins - Er Morgunblaðið blað hinna ýtrustu viðskiptahagsmuna jafnvel þó að það sé á skjön við íslensk lög ? Auglýsingasiðferði er það óþekkt hugtak þegar þetta sjálfsagða velferðarmál æskunnar er til umfjöllunar?

Eiga börn að afgreiða auglýst áfengi til annara barna

Á Alþingi voru nýverið lögð fram tvö gömul frumvörp. Annars vegar um leyfi til áfengisauglýsinga. Flutningsmenn eru Sigurður Kári Kristjánsson, Bjarni Benediktsson,Birgir Ármannsson, Pétur H. Blöndal.

Og hins vegar um leyfi til sölu áfengis í matvörubúðum. Flutningsmenn Sigurður Kári Kristjánsson, Ágúst Ólafur Ágústsson, Birgir Ármannsson, og aðrir meðflytjendur Bjarni Benediktsson, Illugi Gunnarsson, Pétur H. Blöndal, Einar Már Sigurðarson, Ásta Möller, Ólöf Nordal, Jón Gunnarsson, Kristján Þór Júlíusson, Ragnheiður Ríkharðsdóttir, Ármann Kr. Ólafsson, Arnbjörg Sveinsdóttir, Rósa Guðbjartsdóttir.

Bæði þessi frumvörp eru úrelt því ef litið er í greinargerðir þeirra þá rekur maður fyrst augun í það að frumvörpin byggja á upplýsingum og heimildum sem eru 10 til 12 ára gamlar . Þær “nýjustu ” sýnist mér vera frá árinu 2001. Flutningsmaður – menn þess hafa heldur betur kastað til höndunum í þessari vinnu. Það sem vekur einnig furðu mína er það að formaður heilbrigðisnefndar Ásta Möller er meðflutningsmaður á frumvarpinu um sölu áfengis í matvörubúðum. Finnst það með ólíkindum?

Ef litið er til hagsmuna barna og unglinga þá eru þessi frumvörp fjarri því að geta talist í þeirra þágu. “Fyrimyndarlandið” Danmörk sem býr við svona löggjöf státar að þeim vafasama heiðri að eiga við mestu unglingadrykkju í heimi að etja . Er það eitthvað fyrir okkur – nei takk ómögulega - Hef í gegnum störf mín á vettvangi norðurlandastamstarfs átt viðræður við danska félagsmálafrömuði um þessi mál sem all flestir eru komnir á þá skoðun að bæði verði að takmarka aðgengi unglinga að áfengi sem og að hefta auglýsingar.

Þingið er margsinnis búið að sýna hug sinn til þessara mála í raun og hefur ekki einu sinni áhuga að taka þess mál til meðferðar eða alla vega ekki sett þessi mál í neinn forgang. Á þessum síðustu og verstu tímum er tíma þingsins betur varið í önnur mál en þessi gjörendurnýttu frumvörp með fortíðartilvísunum. Eiga börn í stórmörkuðum að afgreiða auglýst áfengi til annara barna? Veit sem er að það eru ekki margir sem óska þess.

Er virk fyllibytta í stjórn SÁÁ ?

Nei sem betur fer ekki enda þau ágætu samtök meðvituð um það að til þess að hafa fullkomið kontrol á stöðunni þarf fólk að vera alsgáð og einbeitt. SÁÁ fólk gerir sér grein fyrir því vitandi af biturri reynslu að best er að sjá hlutina eins og þeir eru en ekki eins og maður heldur að þeir séu. Meðvirkni og afneitun eru því ekki í boði. En hins vegar er slíkt ávallt kvilli þeirra sem þjást í virkum alkahólisma og aðstandenda þeirra

Datt þetta í hug í morgun þegar ég vara að lesa meðfylgjandi grein í Fréttablaðinu eftir Dr. Hannes Hólmstein Gissurarson “Hvað gerðist” (í partý-inu). Þar sem einn fremstu skipuleggjendum veislunnar miklu fer að fimbulfamba út og suður um það að allt sem gekk úrskeiðis í partýinu væri öllum öðrum að kenna en þeim sem skipulögðu það, vitlausir gestir, og ómögulegir nágrannar. Hannes bendir einnig á önnur partý öllu verri þannig að hans partý hafi þrátt fyrir allt verið mjög vel heppnað og svona mætti lengi telja. Svona partý lifi áfram það þurfi bara nýja gesti í þessa tegund af partýum . Jafnvel þurfi að setja einhverjar umgengisreglur en auðvitað bara tímabundið

Bullandi meðvirkni og afneitun um ástand efnahagsmála myndi einhver kalla skrif doktorsins og spurningin því sú hvort heppilegt sé að maður með slíkt veganesti sé í stjórn Seðlabankans – Partý-ið er búið og annað slíkt verður ekki haldið í bráð. Afneitun, meðvirkni og blind bókstafstrú er ekki það sem þarf í dag við “stjórn“ Seðlabankans – alveg á sama hátt og að í stjórn SÁÁ er ekki pláss fyrir virka fyllibyttu.

Af álverum, olíuhreinsunarstöðvum og ...

... öðru því sem menn telja að "leysi" kreppuna? Sjálfstæðismenn hugmyndafræðingar og aðalábyrgðarmenn hins aðframkoma íslenska hagkerfis telja (a.m.k. í Hafnarfirði) að lausn efnahagsmála felist m.a. í stækkun álversins í Straumsvík sem er í eigu fyrirtækisins Rio Tinto (Sjá nánar umfjöllun MBL hér að neðan).

Boðar fyrirtækið undirskriftasöfnun meðal íbúa bæjarins á vegum (launaðra) starfsmanna þess, í þeim tilgangi að fá samþykkta nýja íbúakosningu um stækkun álversins? sem eins og kunnugt er var felld í fyrra þrátt fyrir gríðarlegan fjáraustur fyritækisins í áróður um eigið ágæti. Rio Tinto er ekki beinlínis þekkt fyrir ríka samfélagsábyrgð eins og dæmin sanna. Spurning er því þessi, ætlum við að "leysa" þetta efnahagsklúður með þriðja heims lausnum a la Rio Tinto. Nei takk ómögulega - ekki risaálver nánast í miðbæ Hafnarfjarðar - skilum komandi kynslóðum allavega þokkalega hreinu og heilbrigðu umhverfi.

Norski olíusjóðurinn hættir að fjárfesta í Rio Tinto
Norski olíusjóðurinn, eftirlaunasjóðurinn sem stór hluti olíuvinnslutekna Norðmanna rennur í, mun ekki lengur fjárfesta í bresk-ástralska námufyrirtækinu Rio Tinto, móðurfélagi Alcan á Íslandi, sem rekur álverið í Straumsvík. Ástæðan er námuverkefni, sem Rio Tinto er með í Indónesíu en því fylgir gríðarleg mengun.
Norska ríkisútvarpið, NRK, hefur eftir Kristin Halvorsen, fjármálaráðherra, að engar upplýsingar liggi fyrir um að Rio Tinto muni breyta um stefnu í Indónesíu og olíusjóðurinn geti ekki fjárfest í slíkum félögum.
Olíusjóðurinn seldi fyrir tveimur árum hlutabréf í námufélaginu Freeport McMoRan vegna þátttöku félagsins í umdeildum framkvæmdum í á Papua í Indónesíu við svonefnda Grasbergnámu, sem er stærsta gullnáma heims og þriðja stærsta koparnáma í heimi.
Í kjölfarið var bent á að Rio Tinto ætti 40% í Freeport McMoRan. Í apríl í ár bað norska fjármálaráðuneytið seðlabanka landsins að selja bréf olíusjóðsins í Rio Tinto Plc. og Rio Tinto Ltd. Þeirri sölu er lokið en alls voru seld hlutabréf fyrir 4419 milljónir norskra króna í Rio Tinto Plc. og fyrir 430 milljónir norskra króna í Rio Tinto Ltd. Samtals nemur þetta nærri 77 milljörðum íslenskra króna.
NRK segir að við framkvæmdirnar í Indónesíu sé um 230 þúsund tonnum af jarðefni út í vatnakerfi svæðisins og þessi losun muni aukast eftir því sem námugreftrinum vindur fram. Heimild mbl.is 10.9.2008

Ekki gleyma börnum og unglingum

Á þessum síðustu og allra verstu tímum þá hvílir gríðarleg ábyrgð á okkur sem eldri erum hvað varðar það að upplýsa börn og unglinga um það ástand sem ríkir í samfélaginu. Börn og unglingar skynja ástandið í gegnum foreldra sína og þá sem eldri eru. Þegar að tímar eru víðsjáverðir eins og nú þá er ljóst að margt fólk hefur miklar áhyggjur, er óöruggt og jafnvel mjög reitt. Barn eða unglingur sem upplifir slíkt, án þess að gera sér fyllilega grein fyrir hvers vegna foreldrarnir eru svona leiðir, verður óöruggt ekki ósvipað því sem á sér stað í brotnum fjölskyldum. Í slíku ástandi á barn eða unglingur t.d. oft mjög erfitt með að einbeita sér í skóla, heldur að leiðin í foreldrunum sé sér að kenna o.sv. frv.

Því er ákaflega mikilvægt fyrir foreldra og aðra uppalendur að setjast niður með ungviðinu og ræða það þjóðfélagsástand sem uppi er. Koma börnum og unglingum í skilning um ástandið og gera þeim kleyft að skilja og vera hluti af því sem á sér stað á þeirra forsendum. Með því sýnum við ekki einungis ábyrgð sem foreldrar og uppalendur - við erum ekki síst að gefa börnum og unglingum gríðarlega gott veganesti inn í breytt þjóðfélag.

Dagskinnunni hefur borist bréf ...

... frá einum virtasta knattspyrnudómara landsins og stuðningsmanni Leifturs í Ólafsfirði

“Sæll
Velkominn í klúbb áhanganda neðrideilda enskrar knattspyrnu.
Eins og alþjóð veit hef ég haldið með Schunthorp United í 20 ár eða u.þ.b. og aldrei látið deigan síga í þeim efnum. Þetta eru efnilegir klúbbar sem verða kannski aldrei "stórir" en hvað um það, ekkert verri en þessir stóru enda kemur stór hluti leikmanna stóru klúbbana frá þessum uppeldisstöðvum fótboltans.
Læt hér fylgja með slóðina á heimasíðu Schunthorp http://www.scunthorpe-united.premiumtv.co.uk/page/Home
Bestu kveður, go

Guðbjörn Arngrímsson
Sorry að við skildum vinna svona stórt þann 6. sept.”

Ágæti vinur
Mínir menn Brighton & Hove Albion oftast kallaðir Mávarnir tóku Man City í nefið í bikarnum unnu 5- 2 eftir vítaspyrnukeppni. Þess vegna fyrirgefur maður mönnum tapið á móti Schunthorp og ekki síst 1- 0 tapið á móti Walshall um daginn þar sem mínir menn voru tveimur mönnum fleiri nánast allan leikinn!

Mávarnir spila að mínu mati sannfærandi kick and run bolta eins og hann gerist bestur og þegar að best lætur í tæklingunum þá má setja niður jarðepli í förin án mikillar fyrirhafnar. Sem sagt afar áferðarfalleg knattspyrna þar sem ekki er sjálfgefið að betra liðið vinni eins og dæmin sanna. Megi Schunthorp ganga vel en þó með þeim fyrirvara að þeir skyggi ekki á Mávana. Bestu kveðjur norður yfir heiðar.

Brighton & Hove Albion

Nú hafa veður skipast með þeim hætti að ég hef gerst áhangandi hins léttleikandi enska knattspyrnuliðs Brighton & Hove Albion. Er reyndar Everton maður en viðurkenni fúslega að ég er nokkuð súr út í þá þar sem vinur minn, einn efnilegast leikmaður landsins um þessar mundir, Bjarni Þór Viðarsson fékk takmarkaða möguleika á því að spila með klúbbnum þann tíma sem var þar á mála?. Hitt er svo annað mál að Mávarnir eins og BHA er gjarnan nefnt á tungu þarlendra er í fyrstu deildinni og nokkuð vandfarin vegferð í úrvalsdeildina – ég mun því ekki lenda í neinni teljandi krísu vegan innbyrðis leikja þessara tveggja turna í enskri knattspyrnu –a.m.k. ekki fyrst um sinn –segi því bara den tid den sorg - Sett tilvísun á heimasíðu Mávanna hér til vinstri.