Veit ekki hvort myndin er táknræn en ...

Myndir og eða myndataka segja oft mun meira en það sem sagt er í viðtölum. Þessi mynd er af hinum ágæta vef www.fotbolti.net - Óneitanlega afar ironiskt að sjá krosstákn í mynd vinstarmegin. Sérstaklega ef litið er til þeirrar erfiðu stöðu sem lið Grindavíkur er í nú fyrir lokaumferð Íslandsmótsins í knattspyrnu

Sumt geta stjórnmálamenn ekki sagt ?

Er verið að gera grín að bæjarbúum?

...spyr ritstjóri Fjarðarpóstsins um verulega takmarkað upplýsingagildi fundargerða nefnda og ráða hjá Hafnarfjarðarbæ. Að flestu leyti með réttu en í þessu tilfelli  sem hér er sýnt ( FP 8.sept 2011) er fundagerðin nákvæmlega eins staða málsins - tabula rasa. Staða þessa máls er samkvæmt þessu í besta falli blanko.

Eðlileg færsla og samræmi við stöðu málsins væri  að færa eftirfarandi til bókar:  "Unnið er áfram að verulegum niðurskurði í málefnum barna og unglinga, nú undir formerkjum skipulagsbreytinga. Reiknað er með, að með breyttum störfum, nýju starfsfólki á umtalsvert lægri launum og nýjum starfslýsingum sem að mestu leyti gera ekki ráð fyrir fagmenntun,  sparist um það bil 27% umfram þann verulega niðurskurð sem þegar hefur komið til  framkvæmda í málaflokknum. Fúskvæðing geirans gengur með ágætum."

Nei maður á ekki að grínast með svona há alvarlegt mál. Umræður hafa sennilega verið öllu alvarlegri á fundinum  m.a. í ljósi þess að málið er unnið í  verulegu ósætti við allt umhverfið.  Nánast engin (12 af 13) af fyrrverandi yfirmönnum sækja um stöður í "nýrri stjórnsýslu". Það er grafalvarleg staða og hverning ætla menn að mæta því gríðarlega raski þegar að uppsagnarfrestur fjölda reyndra og vel menntaðra lykilstarfsmanna rennur út  á næstu vikum? Af slíku hljóta allir ábyrgir aðilar að hafa verulega áhyggjur. Sjá nánari umfjöllun ( http://addigum.blogspot.com/2011/08/hvar-er-fagmennskan.html )

Hitt er svo verulegt umhugsunarefni til hvers menn eru eiginlega að skrifa fundargerðir ef ekkert kemur fram í þeim sem hönd er á festandi. Ef þetta snýst um launagreiðslur til hinna kjörnu fulltrúa fyrir fundasetur er þá ekki allt eins betra að viðkomandi stimpli sig inn eins og annað launfólk? Veit það ekki en tek undir með ritstjóra Fjarðarpóstsins um að í þessum efum er verulegt rými til framfara - Alvöru fundargerðir eru grundvallaratriði  í opinni og upplýstri stjórnsýslu.

Sá skrímslið ...greinilega

Veit það sem er að Lagarfljótsormurinn er bara lítill ormur ef litið er til frænda hans, eða réttar sagt frænku hans, Nessie, sem ku búa í hinu djúpa og mikilfenglega vatni Loch Ness í Skotlandi.

Sannreyndi það um daginn eins og meðfylgjandi ljósmynd sýnir greinilega. Ég er sem sagt einn af örfáum sem hef séð og náð skrímslinu á mynd. Fór fyrir nokkru mikin leiðangur  um þessar ægifögru slóðir sem Loch Ness og umhverfi þess er.

Ég geri mér grein fyrir því að ég eins og aðrir ljósmyndarar sem hafa náð myndum af skrímslinu mun sæta gagnrýni og jafnvel ávirðingum um að myndin sé fölsuð. Ég gef ekkert fyrir það, náði mynd af skrímslinu. Hvort það var skrímslið innra með okkur öllum eða hin fræga Nessie læt ég mér í léttu rúmi liggja. Manneskjan mætir sjálfri sér og sínum innsta kjarna andspænis fegurð náttúrunnar hvort sem það er við hið fagra vatn Loch Ness eða á bökkum Lagarfljóts fyrir austan. "Í mér blundar fól" sagði presturinn og útvarpsstjórinn Heimir Steinsson. Púkar, skrímsli og ormar blunda í okkur öllum hvort sem við náum því á "mynd" eða ekki.  Getur verið að svo sé í þessu tilfelli og ef svo er, er þá myndin spegill sálarinnar? Er okkur öllum ekki hollt að taka slíkar myndir af og til?

Hvar er fagmennskan ?

Að sameina starfsemi félagsmiðstöðva og heilsdagsskóla (HS) í Hafnarfirði er skynsamleg ráðagerð. Það hefði reyndar mátt ganga enn lengra með því að færa félagsmál aldraðra undir ÍTH en það er önnur umræða. Eins vel og þessi sameining hljómar þá er framkvæmdin og innleiðingin út úr öllu korti. Það er sorglegt að forsvarsmenn fjölskyldusviðs virðast ekki vita mikið um málaflokkinn og eða skilja mikilvægi hans. Þetta lýsir sér í því að viðkomandi nýta fagleg sóknarfæri fyrst og fremst til þess að skera niður og gjaldfella starfsemina sérstaklega hvort sem horft er til fjármuna eða fagmennsku sbr Excel skjöl af ýmsum toga um útfærslu á þessum skipulagsbreytingum. Hvernig staðið var að (fjölda) uppsögnum í sambandi við þessar breytingar, tímasetningar, lögfræðilegar tilvísanir, starfslok o.fl er kapítuli út af fyrir sig og sætir furðu að Starfsmannafélag Hafnafjarðar hafi ekki látið sig málið varða? Allt virðist þetta gert í þeim tilgangi að lækka lág laun enn frekar með starfsheitabreytingum.

Samkvæmt atvinnuauglýsingum ( Sjá vef Hafnarfjarðarbæjar) um störf í nýju skipulagi eru gerðar afar takmarkaðar kröfur til starfsmanna (sem reyndar hefur vakið athygli víða og er umtalað í fagumhverfinu). Sjá auglýsingu um Frístundaleiðbeinendur . Starfsfyrirkomulagið byggir að virðist á einhverjum tveimur „farandfagmönnum“ , sem þó þurfa ekki , samkvæmt annarri auglýsingu á sama vef ( Verkefnastjóri frístundastarfs), að hafa viðeigandi háskólamenntun né reynslu af starfsemi af þessum toga. Viðkomandi „fagmenn“ eiga síðan að koma inn á hinum ýmsu starfstöðum sem „sérfræðingar“ þegar að á mæðir og þörf gerist (sbr Excel útfærslu/ bls 13, Greinagerð starfshóps) ? Það er einnig stórkostlegt álitamál hvernig einhver deildastjóri á að starfa sem næsti yfirmaður rúmlega 50 starfsmanna sem vinna á fjölda starfsstaða (bls 13, Greinargerð starfshóps). Þetta er algert metnaðarleysi þar sem markmiðið virðist fyrst og fremst vera að skera ennþá meira niður í þessum mikilvæga málaflokk en gert hefur verið á umliðnum árum og þykir þó flestum nóg um, ekki síst unga fólkinu sem sýndi hug sinn í verki með eftirminnilegum hætt með mótmælum við bæjarskrifstofurnar haustið 2009.

Innleiðing á þessari löngu tímabæru sameiningu hefði mátt útfæra með einföldum og tiltölulega átakalitlum hætti. Grundvallaratriði er að byggja breytingarnar á uppeldisfræðilegum forsendum fremur en einhverjum Excelskjölum. Það sparast strax við sameiningu umtalsverðar fjárhæðir vegna minni kostnaðar við yfirstjórn HS í hverjum skóla . Með aðhaldi, reyndu og góðu fagfólki má útfæra þetta svo vel verði og samlegðaráhrif verði enn meiri. Hitt er svo öllu verra að fjöldi lykilstarfsmanna ÍTH, vel menntuðu fólki á sviði æskulýðsmála , traustu og virtu fagfólki, er svo misboðið að viðkomandi sækja ekki um „niðurfærð“ störf í nýju skipulagi og hverfa á braut. Það er afspyrnu slæmt en segir það sem segja þarf, eru óþægilega skýr skilaboð sem vert er að taka mark á. Í þeim gögnum sem ég hef séð er lítið fjallað um innhald starfseminnar, uppeldisfræðileg markmið, starfsskrá eða annað í þeim dúr. Ég get ekki heldur séð að ágæt umsögn kollega minna í Háskóla Íslands um aukna fagmennsku og mikilvægi menntunar á þessu fagsviði hafi ratað inn í þessa útfærslu (sem nb er að virðist önnur en óskað var umsagnar um )? Það er leitt að horfa upp á þetta klúður sem seint verður flokkað undir fagmennsku. Ég ráðlegg bæjaryfirvöldum eindregið að endurskoða þessa innleiðingu frá A- Ö og framkvæma þetta af einhverjum þeim metnaði og fagmennsku sem er bæjarfélaginu sæmandi. Í því liggja hin faglegu sóknarfæri og raunverulegur „arður“ - Æskan er okkar fjársjóður.

Grein þessi birtist í Fjarðarpóstinum 25.águst

Hin grjótharða íslenska láglaunapólitík

Mestu öfugmæli  sveitarfélaga og annara vinnuveitanda í kjaramálum ( s.l. 30 - 40 ár amk) er frasinn að allt fari til andskotans í efnahagsmálum ef laun hækki. Þangað er allt farið og enn hanga viðsemjendur launafólks á grjótharðri láglaunapólitík eins og hundar á roði, við erum ennþá í þessum láglaunpytti.

Ef litið er til sögunnar þá hefur aldrei verið ráðrúm til launahækkana, hvorki í góðærum eða á samdráttarskeiðum. Rök vinnuveitenda hafa hverju sinni verið gaumgæfilega útfærð og ekkert endilega í samhengi við þau sem áður voru eða eftir á komu.  Í góðærum ógna launahækkanir "stöðugleika" og á samdráttarskeiðum "þarf" að leggja niður og draga saman grunnþjónustu ef laun fara yfir fátækrarmörk. Allt rök sem vega að öryggistilfinningu fólks og ala á ótta þess. Svona mætti lengi telja og þegar að mest á mæðir taka talsmenn vinnuveitenda þetta á "tárakirtlunum"  enda eftir nokkru að slægjast, stöðug láglaunapólitík í húfi .

Það sem verra er að margur trúir því að hin grjótharða íslenska láglaunapólitík sé orsök alls okkar vanda. Þokkalegt sjónvarpstæki og notaður 7 ára gamal fjölskyldubíll er talin orsök hrunsins mikla. Og það að eiga eða hafa þokkalega umgjörð um sig og sína þykir lúxus hérlendis en meðal flestra þjóða talið til grunnþarfa. Íslensk láglaunapólitík er félagslegt böl og varð m.a. til þess að hrunið kom verr niður á okkur en ella.

Sænska dagblaðið Dagens Nyheter, sem seint verður talið málsvari félagshyggjunnar, birti,  í kjölfar hrunsins hérlendis, m.a. grein í þessa veru. Í greininni var því haldið fram að vegna lágra launa í hinu íslenska samfélagi "allsnægta" þá hefðu íslendingar fjármagnað neyslu sína með lánum fremur en sparnaði af launum eins og ku vera alsiða í nágrannalöndum okkar þar sem ríkari sátt er um skiptingu auðsins en hérlendis. Í stað sanngjarnar tekjuskiptingar í efnuðu íslensku samfélagi hefði fjármagn safnast á nánast einn stað, í bankakerfið sem síðan lánaði öllu sem hreyfðist (m.a ómálga börnum - innskot ÁG) á okur vöxtum með hræðilegum afleiðingum eins og launafólk margt hvert hefur fengið að reyna í kjölfar hrunsins.

Verkalýðshreyfingin þ.m.t. ég sem f.v. formaður Starfsmannafélags Hafnarfjarðar og  f.v. stjórnarmaður í BSRB m.m. höfum ekki staðið okkur sem skyldi á umliðnum árum eða áratugum. ASÍ hefur að vísu átt góða spretti en betur má ef duga skal. BSRB hefur oft verið meira áberandi en um þessar mundir.

Leikskólakennarafélagið sýnir gríðarlegan styrk um þessar mundir. Frammistaða formannsins í Kastljósi þar sem hann blés á og hrakti hefbundin harmakvein kjarasviðs sveitarfélaganna, var afar góð. Það er einlæg von mín að leikskólakennarar nái markmiðum sínum, enda algerlega nauðsynlegt að brjóta á bak þessa grjóthörðu íslensku láglaunapólitík. Það er eitt af mikilvægustu verkefnum samtímans og ekki síst sem liður í því að byggja upp samfélag sem byggir á öðrum gildum en þeim sem komu okkur til "andskotans". Með því að ganga fram fyrir skjöldu og berjast af einurð og festu fyrir bættum kjörum hafa leikskólakennarar sýnt í verki að þeir eru verðugir fulltrúar samfélagsins til þess að innleiða nýja launastefnu, sem er grundvallarforsenda fyrir sátt í samfélaginu.

Formannsmyndin tilbúin en að vísu á eftir að kjósa

Björn Jón Bragason, sagnfræðingur og laganemi, hefur gefið kost á sér til formennsku í Sambandi ungra sjálfstæðismanna. Framboðsmyndin er ekki af verri endanum og sómir sér vel innan um myndir af reynslunnar mönnum eins og hér má sjá.

Ólafur Ragnar lét sem kunnugt er taka af sér "forsetamyndina" áður en hann var kosin forseti. Hvort þetta bragð nýtist sjálfstæðismanninn unga skal ósagt látið en óneitanlega verður fróðlegt að fylgjast með hverning til tekst.

Myndin er full íhaldssöm og stöðluð fyrir minn smekk - Nútímatæki eins og gemmsi á borðinu hefði komið þessari mynd inn í 21. öldina og höfðað til fleiri en Félags eldri Sjálfstæðismanna - En hvað með það myndin vekur umfjöllun og þar með er takmarkinu sennilega náð... eða hvað ?

Hvílík fegurð

Náttúrufegurð er óvíða jafnmikil og hérlendis og alltaf er maður að uppgötva nýja staði. Einn slíkur er Þakgil (GPS: N63 31.809 W18 53.271) milli Mýrdalsjökuls og Mýrdalssands. Farið er upp af þjóðvegi 1 við Höfðbrekku skammt austur af Vík. Leiðin er ca 20 km löng og fær öllum bílum. Útsýni á leiðinni er víða afar fallegt m.a. yfir Múlakvíslina, Mýrdalssandinn svo ekki sé minnst á jökulinn. Því miður nær myndavélin ekki að fanga stórfengileikann á svæðinu sbr. myndir hér á síðunni, en það er eins og þessi stóru björg séu nánast að hvolfast yfir mann, svona svipuð tilfinning eins og þegar horft er upp eftir skýjakljúf. Ferð í Þakgil er einstök upplifun og dæmi um fjölbreytileika og fegurð  íslenskrar náttúru.

Anders Guðmundsson og fjölskylda fórst í Líbíu

Mér bárust þær sogarfréttir frá Hr. Gnanih í gegnum Fésbókina að íslendingurinn Anders Guðmundsson og fjölskylda hans sé öll eftir sprengjuárás manna Gaddafis í Libíu.  Svo virðist sem þessi frétt hafi algerlega farið fram hjá íslenskum fjölmiðlum - skil ekki hvers vegna og ekki heldur hvers vegna  Hr. Gnanih er að tilkynna mér þetta sérstaklega. Mun leggja til við lögmaninn að hann snúi sér til fjármálaráðuneytisins eða íslenskra skattayfirvalda. Þó ég sé ríkistarfsmaður þá er ég ekkert í erfðamálum. Birti bréfið hér meðfylgjandi:

"Advocate Raphael Gnanih
O6.BP:311 République du Bénin
Telephone: +229 99387948

Attn:Mr. Árni Guðmundsson

I am Advocat Raphael Gnanih an attorney to Late Anders Guðmundsson, a national of your country, who used to work as the Director of Arabian Gulf Oil Company in republic of Libya West Africa, On 20th Match 2011, my client and his family were attacked by Gaddafi rebel force on his way escaping out of the country during the on going crisis in Libya, unfortunately my client and his family were involved in bombing explosion on there way, I was now in Benin Republic with my family for some months now due to the crisis going on in Libya, my late client had an account valued at about $10.5 Million United States Dollars deposited in the bank of Benin west African I want the proceeds of the amount to be paid into your bank account, then we will share it by percentage 60/40 Please send me your address for more information. My email raphaelgnanih1@9.cn
Your email address.
Occupation and Telephone Number
Regards.Barrister Raphael Gnani"

Frábær árangur hjá Jóhönnu

Fjarðarpósturinn 16. júní 2011

Jóhanna Flekenstein tómstunda- og félagsmálafræðingur, forstöðumaður félagsmiðstöðvarinnar Hraunsins hlaut viðkenningu Foreldraráðs Hafnarfjarðar fyrir árið 2011. Jóhanna er vel að þessari viðkenningu komin enda afburða góður starfsmaður, fagmanneskja fram í fingurgóma og verðugur talsmaður þeirra sem minna mega sín.

Háskólaumhverfið, sérhagsmunasamtök og lýðræðisleg umræða

Það voru fullkomin mistök að leggja niður Þjóðhagsstofnun á sínum tíma. Það var pólitísk ákvörðun byggð á forsendum frjálshyggjunnar. Þjóðhagsstofnun hafði  "orðið það á" að spá ekki því eilífðar sólskini  sem var í hugum forsvarsmanna frjálshyggjunnar og þá sérstaklega þv. forsætisráðherra og helstu ráðgjöfum hans. Við tóku greiningardeildir bankanna og "sérfræðingar" þeirra sem sáu tækifæri í öllu og alltaf var sama sólskinið í efnahagslífinu en því miður algerlega óháð því hvert hið raunverulega ástand var. Tengsl fjármálalífsins og akademíunnar var að einhverju leyti með þeim hætti að stuðningur viðskiptalífsins var "háður" góðum fréttum sbr. ummæli  framkvæmdastjóra Samtaka fjármálafyrirtækja:

"Eftir fyrirlesturinn fékk Gylfi símtal frá Guðjóni Rúnarssyni, framkvæmdastjóra Samtaka fjármálafyrirtækja, sem kvartaði undan fyrirlestrinum. Á fundi þeirra nokkrum dögum síðar, þar sem var líka Þórólfur Matthíasson prófessor, tjáði Guðjón þeim Gylfa og Þórólfi að Samtök fjármálafyrirtækja mundu ekki aftur styrkja fyrirlestra á vegum Hagfræðideildar HÍ. Fyrir rannsóknarnefnd
Alþingis sagði Guðjón að ástæða þessa hefði verið sú að hann hefði fengið villandi upplýsingar um efni fyrirlestrarins. Hann hefði komið úr allt annarri átt en þeir áttu von á." ( Rannsóknarnefnd Alþingis VIÐAUKI 1 – SIÐFERÐI OG STARFSHÆTTIR Í TENGSLUM VIÐ FALL BANKANNA 2008, bls 225-226)

Sumt segir sig sjálft  í bókstaflegir merkingu. Ekki verður hjá því komist að velta fyrir sér hlutverki háskólasamfélagsins og þá hvort það hafi að einhverju leiti breyst eftir hrunið?

Kvótafrumvarpið hrákasmíð
„Sérfræðingur við Lagastofnun HÍ gerir alvarlegar athugasemdir við nánast öll ákvæði frumvarpsins og leggur til að það verði fellt eða taki verulegum breytingum í meðferð þingsins. Hið svokallaða minna kvótafrumvarp sjávarútvegsráðherra á sér fáa líka í flokki óvandaðra lagafrumvarpa á sviði íslenskrar fiskveiðistjórnunar."

Þetta segir Helgi Áss Grétarsson sérfræðingur við Lagastofnun Háskóla Íslands í umsögn sinni um frumvarpið sem lögð var fram í dag. Hann gerir alvarlegar athugasemdir við nánast öll ákvæði frumvarpsins og leggur til að frumvarpið í heild verði fellt eða þá að það taki verulegum breytingum í meðförum þingsins. Landssamband íslenskra útvegsmanna, LÍÚ, kostar stöðu sérfræðings til rannsókna í auðlindarétti við Lagastofnun Háskóla Íslands.“ (RUV 6/6 2011)

Lagastofnun og LÍÚ semja um 22,5 milljón króna styrk
„Landssamband íslenskra útvegsmanna og Lagastofnun Háskóla Íslands hafa skrifað undir samning um kostun starfs sérfræðings til rannsókna í auðlindarétti við Lagastofnun. Samningurinn tekur gildi þann 1. ágúst 2009 og kemur í stað fyrri þriggja ára samnings sömu aðila. LÍÚ greiðir Lagastofnun kr. 7,5 milljónir árlega vegna stöðunnar.
Markmið samningsins er að efla rannsóknir á sviði auðlindaréttar. Lagastofnun mun á grundvelli samningsins láta fara fram lögfræðilegar rannsóknir á reglum um fiskveiðistjórnun og réttarstöðu þátttakenda í fiskveiðistjórnunarkerfum. Helgi Áss Grétarsson lögfræðingur, sem hefur sinnt stöðu sérfræðings við þessar rannsóknir undanfarin ár, mun starfa áfram á grundvelli samningsins. Umsjónarmaður náms í auðlindarétti skal hafa faglegt eftirlit með rannsóknarverkefninu og framvindu þess. Samningurinn er óuppsegjanlegur á samningstímanum og hefur LÍÚ enga aðkomu að rannsókninni eða rannsóknarniðurstöðum frekar en samkvæmt fyrri samningi.
María Thejll, forstöðumaður Lagastofnunar, segir samninginn mjög mikilvægan fyrir stofnunina á tímum samdráttar og niðurskurðar...“ (Vefur HI.is)

Gestir óánægðir með ræðu prófessors
„Baulað var á Ragnar Árnason, prófessor í fiskihagfræði, þegar hann hélt ávarp á hátíðardagskrá Sjómannadagsins á Granda í dag. Ragnar sagði að grafið hafi verið kerfisbundið undan framfarasókn í sjávarútvegi en nú hafi þessi ógn margfaldast. Ragnar sagði þau kvótafrumvörp sem nú hafa verið lögð fram kollvarpa gildandi kerfi fiskveiða, verði þau að lögum.
Nokkrir gestir létu óánægju sína með ræðu Ragnars í ljós með bauli.
Jón Bjarnason flutti einnig ræðu, þar sagði hann að Íslendingar myndi ekki láta fiskimiðin af hendi, hvorki til ríkjasambanda né fyrirtækja.“ (RUV 5/6 2011)

Beinn fjárhagslegur stuðningur
„Beinn fjárhagslegur stuðningur einstakra fyrirtækja við viðskiptadeildirnar leiddi oft á tíðum til sjálfsritskoðunar meðal nemenda og kennara skólanna. Ég man t.d. eftir einu atviki þar sem ég fjallaði um hegðun stjórnenda Eimskips á níunda áratug síðustu aldar til að útskýra það sem hagfræðin kallar
Umboðsvandann (principal agent problem). Umboðsvandinn felst í aðstæðum þar semhagsmunir margra smárra eigenda fyrirtækis og stjórnenda þess fara ekki saman. Einn nemandi minn klagaði mig fyrir að fjalla á neikvæðan hátt um Eimskip í kennslustofu sem kennd var við Eimskip. Þetta og önnur sambærileg atvik urðu til þess að ég var eindregið hvött til þess af stjórnendum skólans að fjalla á jákvæðan hátt um íslensk fyrirtæki. Í kjölfarið ákvað ég að draga mig út úr opinberri umræðu um málefni sem tengdust beint íslenskum fyrirtækjum. Ég vildi halda vinnunni.“

Lilja Mósesdóttir: „Viðskiptafræði á tímum útrásar.“ Erindi á málþingi Reykjavíkurakademíunnar í Háskólabíói 25. október 2008.

(VIÐAUKI 1 – SIÐFERÐI OG STARFSHÆTTIR Í TENGSLUM VIÐ FALL BANKANNA 2008, bls 220)

Háskóli vettvangur sannleiksleitar (í boði Coca Cola ?)

"Ein meginforsenda þess að háskóli geti verið vettvangur sannleiksleitar er að hann búi við frjálslynt, lýðræðislegt umhverfi sem lætur sig til að mynda varða mannréttindi á borð við tjáningarfrelsi og aðrar forsendur upplýstrar skoðanamyndunar.
Að öðrum kosti er hætt við að fjari smám saman undan þeirri menningu sem háskólar eru sprottnir úr og þeir hafa stuðlað að. Í siðareglum Háskóla Íslands eru ákvæði um ábyrgð háskólamanna gagnvart samfélaginu þar sem þeir eru hvattir til þess að efla frjáls, málefnaleg og gagnrýnin skoðanaskipti og minntir á ábyrgð sína sem háskólaborgarar." (Rannsóknarskýrsla Alþingis - VIÐAUKI 1 – SIÐFERÐI OG STARFSHÆTTIR Í TENGSLUM VIÐ FALL BANKANNA 2008, bls 220)

"Háskólar hafa því ekki farið varhluta af svonefndri viðskiptavæðingu samfélagsins og hafa áhyggjur manna aukist af áhrifum þess á háskólastarf, meðal annars vegna þess að siðfræði vísinda og siðferði í viðskiptum fer illa saman.(936) Rannsóknir í Bandaríkjunum hafa sýnt að háskólakennarar þiggi ekki aðeins í vaxandi mæli styrki frá fyrirtækjum til að fjármagna rannsóknir sínar, heldur séu þeir og háskólarnir einnig iðulega sjálfir hluthafar í fyrirtækjunum eða fjárhagslega tengdir þeim með öðrum hætti.(937) Færð hafa verið rök fyrir því að þetta dragi úr heiðarleika fræðimanna, þrengi sjóndeildarhring þeirra og val á viðfangsefnum rannsókna.(938)  Hætta á hagsmunaárekstrum stóreykst vitanlega samfara þessari þróun. Sem dæmi má nefna eftirfarandi: „Michael MacCarthy, einn af ritstjórum breska læknavísindatímaritsins The Lancet, heldur því fram að slík tengsl séu orðin svo algeng að „oft sé erfitt að finna nokkurn mann sem ekki hefur fjárhagslegra hagsmuna að gæta“ til að ritrýna fyrir tímaritið greinar um lyf eða læknismeðferð.“(939) Það er mikilvæg spurning hvernig tryggja megi sjálfstæði háskólanna gagnvart auknum fjárhagslegum hagsmunum. Hugsjónir háskólastarfsins eru í húfi"
936. Press, Eyal, og Jennifer Washburn: „Háskólar á framfærslu fyrirtækja.“ Magnús D. Baldursson þýddi og stytti. Fréttabréf Háskóla Íslands, 3. tbl. 22. árg. ágúst 2000, bls. 7. Jennifer Washburn hefur skrifað bókina University, Inc.: The Corporate Corruption of Higher Education (Basic Books 2005) þar sem hún færir rök fyrir því að viðskiptavæðing bandarískra háskóla hafi grafið undan akademískum gildum. 
937. Press, Eyal, og Jennifer Washburn: „Háskólar á framfærslu fyrirtækja.“ Magnús D. Baldursson þýddi og stytti. Fréttabréf Háskóla Íslands, 3. tbl. 22. árg. ágúst 2000, bls. 7. 938. Sjá t.d. Monibot, George: „Guard Dogs of Perception: The Corporate Takeover of Science.“ Science and Engineering Ethics 9 (2003), bls. 49–57. 
939. Press, Eyal, og Jennifer Washburn: „Háskólar á framfærslu fyrirtækja.“ Magnús D. Baldursson þýddi og stytti. Fréttabréf Háskóla Íslands, 3. tbl. 22. árg. ágúst 2000, bls. 7–8.

"Vísindastarf lýtur bæði þekkingarfræðilegum og siðfræðilegum viðmiðum sem eru forsendur þess að fræðimenn gæti hlutlægni.(963) Háskólar hafa notið mikils trausts í samfélaginu og ætla má að það stafi ekki síst af því að fólk telji að háskólamenn leitist við í málflutningi sínum að hafa það sem sannara reynist og stenst röklega skoðun. Þessi hugsjón vísindastarfs er samofin hugmyndinni um háskóla sem griðland hugsunar sem er frjáls undan afskiptum afla sem vilja ráðskast með rannsóknir fræðimanna og niðurstöður þeirra. Þetta tengist kröfunni um hlutleysi vísinda um verðmæti, en hana má orða þannig að hún kveði á um frelsi til að fylgja fræðilegum rökum og efla vísindaleg verðmæti og frelsi undan afskiptum afla sem reyna að sveigja menn af þeirri leið í nafni verðmæta sem koma vísindum ekki við.(964) Hugsjónin er sú að fræðimönnum beri einungis að lúta staðreyndum og fræðilegum rökum og halla ekki réttu máli vegna annarra hagsmuna sem þeir kunna að hafa eða vegna þrýstings utanaðkomandi afla. Í viðleitni sinni til þess að hafa þessa hugsjón í hávegum er mikilvægt að vísindasamfélagið sé á varðbergi gagnvart því hvernig fræðin kunna að vera misnotuð til að þjóna sérhagsmunum í samfélaginu." (Rannsóknarskýrsla Alþingis - VIÐAUKI 1 – SIÐFERÐI OG STARFSHÆTTIR Í TENGSLUM VIÐ FALL BANKANNA 2008, bls 220)

Almenningur í landinu ,sem seint flokkast undir þrælskipulögð hagsmunasamtök,  á ekki fúlgur fjár til þess að kosta rannsóknir í sína þágu. Er það hlutverk vísindasamfélagsins að hlaupa á eftir þeim aðilum sem hafa yfir fjármagni að ráða ? Og er hægt að gera ráð fyrir því að í þeim tilfellum séu vísindamenn óháðir? Eiga kostaðar fræðilegar úttektir að vera grunnur lýðræðislegrar umræðu í samfélaginu? Á  hugtakið vanhæfi ekki við í íslensku háskólasamfélagi. Þarf  háskólasamfélagið ekki að hefja sig upp yfir allan vafa? Held að það hljóti að vera krafa samtímans og ekki síst í ljósi þeirra hremminga sem íslenskt þjóðfélag hefur átt í síðustu ár.  

Klúðraði sennilega flugstjórastarfi hjá Icelandair

Fligth simulator er skemmtilegt forrit – sem krónískur flugdellukarl sannreyndi ég það enn frekar um daginn. Var „farþegi“ (en hafði í nógu að snúast) í flugi FI 212 til Köben þann 11/5 2011 en flaug sömu leið í „simmanum“ í Pc vélinni minni, í samtíma að vísu ótengdur netinu sem gerði það að verkum að raunveður var ekki í boði. Eins varð ég að taka mitt flugtak eftir að við vorum komin í loftið og lenda áður en fyrsta freyja tilkynnir að „öll notkun rafeindatækja um borð sé nú bönnuð“.

Sæmundur Stefánsson flugstjóri tilkynnti í upphafi ferðar að Gylfi Ernst Gíslason copilot myndi sjá um flugið að mestu leyti enda nauðsynlegt að þjálfa flugmenn með markvissum hætti. Á sama tíma er ég að koma mér upp mínum eigin flugstjórnarklefa í sætaröð 26 A. Er ánægður með þessar nýju innréttingar í Flugleiðavélunum, gott pláss og ekki er afþreyingarkerfið síðra, ekki síst fyrir „flugmann“ eins og mig sem get stillt inn á flugleiðsögukerfi vélarinnar. Sætið við hliðina á mér var laust þannig að ég nýtti tvo skjái undir flugleiðsögn.

Coarinn er góður flugmaður  því þrátt fyrir gott veður þá voru samfelld dökk bólstraský frá jörðu í ca 4 -5.000 fet  og fullt af  smá cummum austur af Keflavík. Í bólstraskýjum er oft mikil kvika og cummarnir  eru óvinir okkar „flugmanna“. Coarinn velur að fara bratt upp í flugtakinu og yfir þetta sem tekst með ágætum, farþegar sitja eins og heima í stofu hjá sér og njóta flugsins. Í ca 6.500 fetum slekkur Gylfi á „sætisólaskiltinu“ sem er full snemmt fyrir minn smekk en allt í fínu þar sem hann fór aldrei inn í neina kviku. Ég þurfti ekkert að hafa áhyggjur af þessu þar sem að veðrið í simmanum mínum var fínt, ég kom mér bara í hæð hægt og rólega og á hagkvæmari máta en kollegar mínir hjá Icelandair þeir Sæmundur kapteinn og Gylfi copilot, slekk á sætisólaskiltinu í 10.000 fetum.

Hitt er svo annað mál að Gylfi tók mig í nefið í farfluginu sem hann flaug í 39.000 fetum og tókst að nýta meðvind sem mér stóð reyndar ekki til boða þrátt fyrir að hafa verið í sömu hæð! Þannig að í rauntíma var ég á eftir þó svo að ég viðurkenni það ekki nema nauðbeygður. Sparnaður minn í flugtaki við bestu skilyrði vó ekkert á móts við meðvindinn sem Gylfi nýtt sér 100% í farfluginu. Ground speed kerfið lýgur ekki, ekki heldur leiðsögukerfið sem maður hefur í fyrir framan sig og ekki heldur simminn. Játaði mig sigraðan og það þrátt fyrir mjög afgerandi flugáætlun mína sem fólst í beinni línu frá Keflavík til Kaupmannahafnar og enga króka.

Þegar að hér er komið sögu þá erum „við báðir“ staddir á svipuðum slóðum rétt undan ströndum Noregs. Ég tel að ég eigi inni smá pásu áður en ég fer að undirbúa aðflug og lendingu. Stilli simmann á aukin hraða. En það verður að segjast eins og er að hin ágæta afþreyingarþjónusta um borð hjá Icelandair sem og hlýlegt viðmót flugliða gerði það að verkum að árvekni mín var ekki með sama hætti og coarans. Þjónusta Hrafnhildar Proppé yfirfreyju og hennar fólks gerði það að verkum að ég sem pilot in command (í simmanum) fékk engan frið fyrir þjónustunni, jafnvel ekki í mínum eigin cockpit, þurfti því að þiggja ýmsar góðgerðir (eða þannig) sem almennum flugfarþegum er boðið upp á, sem var “allt í lagi“ nema hvað!

Í öllum þessum vellystingum ranka ég skyndilega við mér, ég er sem sagt í 39.000 fetum og sé út undan mér Helsingborg í Sverige sem er ekki gott. Eru auðvitað hrein mistök þ.e.a.s. ef maður ætlar að lenda í Köben sem er í ca 35- 40 km fjarlægð. Góðu fréttirnar þær að flugtíminn var ágætur en lengra náði það ekki! En ég hugsa með mér maður verður að halda áætlun, farþegar eru að fara í tengiflug og fleira og ekki síst hugsa um stundvísina. Ákveð því að bremsa snarlega og taka eins fáa hringi og kleyft er og koma mér inn á Kastrup. Sló af, setti spolerana í 100% og dekkin niður til að draga enn frekar úr hraða. Stollaði að vísu fljótlega og lækkaði flugið eins og hver annar flygill. Fékk tilkynningar af og til um að þetta væri ekki sem best fyrir vélina og stefnuviðvörun þar sem hvorki mér (simmflugstjóranum) né farþegum var ljóst um tíma hvert vélin stefndi. Ég var ekkert að ráðfæra mig við flugumsjón CHP eða ónáða þá á nokkurn hátt.

Hafði reyndar áhyggjur af flugi fyrir neðan mig til að byrja með en trafkík var mikil eins og oft er við Kaupmannahöfn.  Í  ca 16 -17.000   fetum beini ég nefinu niður, gef hraustlega  í og tek til við að „fljúga“ að nýju. Frú Proppé, ef hún væri af mínum rafræna heimi, hefði á þessu stigi málsins komið til mín og sagt að þetta aðflug væri, mér sem (simm) flugstjóra til skammar  sem og íslenskri flugsögu, ég yrði örugglega rekinn þ.e.a.s. ef mér tækist að komast síðasta spölinn klakklaust. Hún myndi láta vin minn Þorgeir Haralds yfirflugstjóra vita af þessu flugi þ.e.a.s. ef ég sæi ekki sóma minn í því að gera það sjálfur.  Get tekið undir hvert orð yfirfreyjunnar. Ég sænsk menntaður vandamálafræðingurinn var komin í mál sem ég réð ekkert við. Tiltölulega einfalt mál, áætlun Icelandair til Köben í tómu klúðri!  Ég geri mér jafnframt grein fyrir því á þessum tímapunkti að ég myndi ekki einu sinni vilja vera farþegi hjá sjálfum mér. En hvað með það eftir þessa hræðilegu lækkun eða „aðflug“ er ég komin í 6.000 fet skammt austur af Malmö. Ég sigli í átt að Kastrup lækka flugið enn frekar og kem mér í lokastefnu á braut 22/04 en er of hraður og aðeins of hár – kem inn á ca 175 flýg töluvert inn á braut, sem er ekki gott, bremsa í botn bæði á  hjólum og mótorum.  Hræðilegu flugi lokið.

Sem betur fer er ég í raunheimum staddur norður af Árósum. Gylfi er aðeins byrjaður að lækka sig og tilkynnir okkur að hann áætli lendingu í Köben eftir ca 25 mín. Landskrona handan Eyrarsundsins blasir fljótlega við og skömmu seinna Malmö. Gylfi tekur fína beygju til vesturs og „smyr“ braut 22/04 með miklum ágætum og af stakri fagmennsku. Frábærri flugferð lokið. Ég þakka Sæmundi og Gylfa „kollegum mínum“ fyrir farsælt flug og segi þeim farir mínar ekki sléttar og rek í stuttum máli raunir mínar í hinum rafrænum flughermiheimum í þessu sama flugi. Játa mig sigraðan og tel frama mínum innan flugsins lokið en fæ ekkert nema fyllsta skilning frá Sæmundi flugstjóra sem telur einsýnt að ég þurfi að æfa mig  meira og ekki síst að sýna 100% árvekni alla ferðina. Þakka kollega mínum góð ráð og kveð með virktum.

Fín reisa í öruggum höndum þeirra Sæmundar og Gylfa. Alger óþarfi fyrir einhverja back side drivers eins  mig (simmulator captiain) að vera að rembast,  maður á bara slaka á og njóta þess að vera í öruggum höndum . Sæmundur, Gylfi, Hildur og þeirra fólk sér um þetta allt saman.  Tek mér far með Icelandair að öllu leyti næst og læt þjónustuna og þægindin um borð trufla mig ...verulega.

Hekla grunsamleg

Ég veit ekkert um jarðfræði en ég sé drottingu íslenskra fjalla Hekluna úr sveitinni minni í Landsveitinni. Sem ljósmyndaáhugamaður hef ég tekið fjölda mynda af fjallinu. Í fyrra fannst mér ýmislegt grunsamlegt m.a. hve suðurhlíðar fjallsins voru snjóléttar. Spáði gosi í Heklu sem ekki varð en hins vegar fór allt í gang í nágrenninu? Var á ferð um daginn og tók þessa mynd af Heklu úr Flugleiðavél í ca 30.000 fetum. Eins og lesendur síðurnar sjá þá eru suðurhlíðar Heklu óvenju snjóléttar. Þori ekkert að leggja út frá þessu, er sænskmenntaður vandamálafræðingur sem veit ekkert um jarðfræði ... en sem grunar ýmislegt

1. maí um land allt

Verð fjarri góðu gamni á 1. maí og tek því ekki þátt í hátíðarhöldunum að þessu sinni en læt mitt hins vegar ekki eftir liggja og birti hér ávarp frá 2004 sem ég, sem formaður STH og stjórnarmaður í BSRB, flutti á Grundarfirði og Ólafsvík árið 2004. Segið þið svo að verkalýðshreyfingin hafi ekki haft upp varnaðarorð gangvart því sem á eftir kom? Gleðilega hátíð með von um að með samtakamætti takist að vinna bug á því félagslega böli sem íslensk láglaunapólitík er.




1. maí ávarp flutt í Grundarfirði og í Ólafsvík árið 2004

Gleðilega hátíð

Verkalýðsbaráttan er
eins og sagan endalausa. Þegar að einum áfanga er náð þá blasir hinn næsti við. Verkefnin ótæmandi og stöðugt ný sem bætast við.

Ef litið er til lengri tíma þá er ljóst að margt hefur áunnist í baráttunni hér landi síðustu áratugina og ef við lítum til enn þá lengra tíma og allt að tímaum iðnbyltingarinnar í Englandi um miðja 18 du öldina, þar sem að líf kolanámuhestsins var meira virði en hins þrælkað barns. Hesturinn mun sterkari og bar mikið magn kola úr námunum og því verðmætari vinnukraftur. Börnin allt niður í 4 -5 ára gömul voru veikburða en þóttu hins vega afar nýtileg við að krafla kol úr þröngum útskotum í námunum. Þau entust illa, urðu lasburða, mörg létust, mörg flýðu og lögðust á vergang. Réttindi barna voru minni en vinnudýra og voru þau sett skör neðar. Breski rithöfundurinn Charles Dickens gerir þessum ömurlegu aðstæðum barna og verkafólks góð skil í bókum sínum.

Sem betur fer þá
hefur margt áunnist frá þessum ömurlegu tímum, það hafa margar orrustur unnist og mörgum árásum á kjör alþýðunnar hefur verið hrundið á bak aftur. Setning vökulaganna um 1920 á Íslandi var mikil áfangi og fjarri því sjálfgefin.

Í þessu samhengi það sjáum við greinileg að gríðarlega margt hefur áunnist. Við vitum einnig að það hefur ekkert komið upp í hendurnar á okkur baráttulaust. Fyrir hverri einustu breytingu hefur þurft að hafa fyrir. Þetta segir okkur og sýnir að verkalýðshreyfingin hefur gengt gríðarlega mikilvægu hlutverki og gerir enn og hreyfingin mun gegna mikilvægu hlutverki áfram.

Það er okkur því nauðsyn að styrkja innviði okkar með margvíslegum hætti. Við verðum að fá unga fólkið til liðs við okkur, við verður að fá hinn almenna félagsmann til að vera virkari og við þurfum að láta rödd okkar heyrast.

Það er engin tilviljun
að fyrir Alþingi liggi tillaga frá þingmanni úr stuttbuxnadeild íhaldsins um að afnema aðild fólks að verkalýðsfélögum. Járnfrúin hin breska sem féll af stalli með eftirminnilegum hætti, og skyldi samfélagið eftir í upplausn, barðist hatrammri baráttu gegn verklýðshreyfingunni bresku og með þeim hætti og árangri að en þann dag í dag hefur hún ekki borði sitt barr.

Það er því varhugavert og allrar varkárni vert að fylgjast með þeirri þróun sem á sér stað hér á landi. Verkalýðshreyfingin er litin hornauga og talinn standa í veginum - fyrir hverju spyrja menn? Svarið er augljóst ! Í veginum fyrir grímulausum eignatilfærslum í íslensku samfélagi. Verkalýðshreyfinginn hefur leyft sér að hafa skoðanir á skiptingu þjóðarteknanna. Verkalýðshreyfingin hefur leyft sér að hafa skoðanir á einkavæðingu og að eignum samfélagsins séu færðar sérvöldum gæðingum
Verkalýðshreyfingin er ógn við þá grímulausu gróðahyggju þeirra afla sem nú ráða íslensku samfélagi. Verkalýðshreyfingin hefur staðið vörð um velferðarkerfið. Verkalýðshreyfinginn er óþægileg því hún stendur í vegi fyrir markmiðum óheftrar gróðahyggju fámennra hópa samfélagsins og truflar þau margmið verulega. Sendisveinar þessara hagsmunaafla eru á Alþingi á stuttbuxunum einum saman og settir sérstaklega í það verkefni að ráðast að hreyfingunni með öllum tiltæknum ráðum.

Verkalýðhreyfingin er samfélagslega ábyrg
gerða sinna og um okkur er samt sem hægt að segja eins og fram kemur í ljóði Davíðs Stefánssonar frá Fagraskógi að "fáir njóta eldanna sem fyrstir kveikja þá" Þjóðarsáttarsamningarnir eru það eldmeti sem núverandi góðæri og velferð byggir á. Við höfum hins vegar ekki fengið sanngjarnan hlut nema síður sé og þrátt fyrir einhverja mælanlega kaupmáttaraukningu almennings þá er hún í engu samræmi við þann ofurgróða sem bankar - og fjármálastofnannir sýna. Okurvextir , ofur þjónustugjöld, verðsamráð olíufélaganna, fákeppni á matvörumarkaði og hlutfallslega hátt vöruverð miðið við samkeppnislöndin gerir það að verkum að hlutdeild almennings í góðærinu er í engu samræmi við þær fórnir sem færðar hafa verið.
Hámarksávöxtun hlutbréfa, hámarksarðsemi,og skyndigróði er hið eina markmið margra fyrirtækja ,ýtrustu einkahagsmunir hafðir að leiðarljósi. Afkomutölur fyrirtækja í landinu sýna svo ekki verður um villst að ráðrúm er til tekjuskiptingar með öðrum og sanngjarnari hætti en verið hefur.

Hlutverk stjórnmálamanna er ekki
að deila gæðum þó svo að stundum geti virst að svo séu þeirra meginmarkmið. Hlutverk stjórnmálamanna er að skapa sátt og samlyndi um helstu gildi og um leikreglur samfélagsins. Í dag fer því víðs fjarri að sátt og samlyndi ríki um skiptingu gæða í samfélaginu og í raun sjaldan verið eins mikil ójöfnuður og nú um þessar mundir. Stjórnvöld hafa ekki haft getu eða vilja til þeirra breytinga sem nauðsynlegar eru til þess að sátt náist

Oft er deilt á hinn opinbera geira.
Oftast að ófyrirsynju en stundum með réttu. Dæmin sanna þó að í flestum þeim tilfellum þar sem það á rétt á sér, þá eru hin opinberu fyrirtæki fyrst og fremst fórnarlömb misvitra stjórnmálamanna og eða umboðsmanna þeirra. Opinberir starfsmenn sinna afar mikilvægum og verðmætum störfum , svo verðmætum að hagsmunahópar ýmsir eru reiðubúnir til að seilast ansi lagt í að komst yfir þau verðamæti sem hinir s.k. opinberu starfsmenn skapa með störfum sínum. Einkavæðing í anda nýfrjálshyggju eru grímulaus tilflutningur verðmæta samfélagsins til fárra útvaldra.

Einkavæðing hefur hvergi leitt til
lækkandi gjaldskrá til almennings. Og þrátt fyrir viðvörunarbjöllur hringi víða um veröldina varðandi afar og algerlega misheppnað ráðgerðir af þessu tagi sem kostað hefur ýmis samfélög gríðarlegar fjárhæðir, þá er í engu slegið af hér á landi og fremur gefið í en slakað á. Nýleg lög um Vatnsveitur sem og frumvarp til nýrra raforkulaga gefa tóninn um áframhaldandi óráðsíu í þessa veru. Grundvallarspurningu eins og t.d. hvað samkeppni Vatnsveitur muni eiga í og við hverja er ósvarað en nokkuð ljóst að um einkarekna einokun verður að ræða. Einkarekinn einokun er sennilega versta og kostnaðarsamasta rekstraform fyrir samfélagið sem völ er á þegar að upp er staðið.

Verkalýðsbaráttan er sagan endalausa
sagði ég hér í upphafi. Orð að sönnu, hún þarf að styrkja innviði sína og hún þarf að láta rödd sína heyrast vel og víða og hin ýmsu verkalýðsfélög þurfa að mæla einum rómi. Það þarf að þétta fylkinguna og efla. Það þarf að hvetja unga fólkið til dáða og virkni innan hreyfingarinnar. Hin gömlu klassísku sannindi um að "sameinuð stöndum vér en sundruð föllum vér" er í fullu gildi. Leggjum á eitt til að svo megi verða og þá styrkjumst við og þá mun okkur farnast vel í hinum mörgu og erfiðum verkefnum framtíðarinnar

Hve lágkúruleg getur hin pólitíska umræða orðið - eru engin mörk?

Umræður stjórnmálamanna margra hverra eru fjarri því lausnamiðaðar - snúast um einhverjar "pólitískar keilur" að mati viðkomandi en hljóma í eyrum flestra annarra sem rakalausar dylgjur, dónaskapur og ærumeiðingar.
Dæmi um slíkt er meðfylgjandi frétt í Fréttablaðinu 28/4 2011 .  "Málflutningur" sem er engum boðlegur og sýnir í hnotskurn hvers vegna stjórnmálmenn njóta takmarkaðs trausts. Tek heils hugar undir með Nóbelsskáldinu sem sagði með réttu "er ekki komin tími til þess að lyfta umræðunni á hærra plan. Vandinn er vissulega ærin en "umræða" af þessum toga gerir bara illt verra.

Í upphafi skyldi endinn skoða

Samfélag dagsins í dag og sífellt flóknari samfélagsgerð kallar á sérhæfingu og ekki síst hvað varðar uppeldismál. Frístundaheimili eru einn angi hinna nýju viðfangsefna samtímans hérlendis. Að vísu tiltölulega seint fram komin hér á landi miðað við Norðurlöndin til dæmis. Á þeim vettvangi lýtur starfsemin sérstöku fagumhverfi (fritidspedagogik) og hefur um margra áratuga skeið þróast sem starfsemi er lýtur allt öðrum forsendum en hefðbundið skólastarf.
Á Íslandi kallaðist þessi starfsemi, víða til að byrja með, „lengd viðvera“ sem sagði allt sem segja þarf um faglega stöðu starfseminnar og innihald a.m.k. í upphafi. Sá sem þetta ritar vann að úttekt á stöðu þessara starfsemi í Hafnarfirði fyrir nokkrum árum sem þáverandi yfirmaður æskulýðs- og tómstundarmála hjá bæjarfélaginu. Þar kom m.a. fram að starfsemin sem þar var nefnd „heilsdagsskóli“ var fyrst og fremst samheiti en ekki hugtak eins og t.d . félagsmiðstöð eða skóli.

Starfsemin var eins ólík og staðirnir voru margir og mótuðust fyrst og fremst af viðkomandi starfmönnum sem ekki voru gerðar neinar sérstakar kröfur til hvað varðar menntun eða reynslu á þessum vettvangi. Þetta var sá raunveruleiki sem blasti við ekki bara í Hafnarfirði heldur víða um land. Bæjaryfirvöld í Hafnarfirði hafa nú ákveðið, eftir tilraunatímabil, að færa starfsemi „heilsdagsskóla“ að öllu leyti undir ÍTH (Íþrótta- og tómstundanefnd Hafnarfjarðar) sem er gæfuspor alveg eins og það var afar skynsamlegt á sínum tíma hjá borgaryfirvöldum að færa frístundaheimilin undir ÍTR (Íþrótta- og tómstundaráð Reykjavíkur). Starfsemi sem var í kjölfarið tekin til gagngerrar endurskoðunar frá A- Ö. Innra starf, starfsaðferðir, fagmennska, starfsskrá, endurmenntun og menntun starfsfólks o.fl. Með öðrum orðum starfsemin öðlaðist innhald og sundurlausu samheiti var breytt í hugtakið frístundaheimili. Starfsemi frístundaheimilanna var faglega samræmd og rekin í sama anda hvar sem var í borginni, út frá bestu manna þekkingu hverju sinn og af fagmennsku sem einkennir allt starf ÍTR. Árangurinn hefur verið góður enda foreldrasamfélagið afar sátt ef marka má þær kannanir sem gerðar hafa verið um slíkt og sama á við um starfsfólk frístundaheimilanna en sömu kannanir sýna mikla starfsánægju þess. Sem sagt vaxandi starfsemi sem byggir á fagmennsku og hefur allar forsendur til þess að verða enn betri fá hún frið til þess.

Í þessu ljósi eru þær breytingar illskiljanlegar sem borgaryfirvöld áforma um að færa forræði starfseminnar að einhverju leyti aftur yfir til skólanna og jafnvel með því fororði að skólastjórar séu yfirmenn alls þess starfs sem fram fer innan skólanna? Fyrir slíkt fá viðkomandi allnokkrar aukagreiðslu sbr. kjarasamninga, þó svo að viðkomandi komi ekkert að starfinu að öðru leyti. Og svo hitt að kennarar komi í auknum mæli inn í starfið? sbr. skýrslu starfshópsins. Við Menntavísindasvið HÍ fer fram afbragðsgóð kennaramenntun eins og skólar landsins hafa ekki farið varhluta af. Þar fer reyndar einnig fram afar fjölþætt menntun á sviði uppeldismála m.a. í heildstæðu BA og M.Ed námi í Tómstunda- og félagsmálafræði og úr þeim ranni kemur fagfólk og sérfræðingar á sviði frístundaheimilanna. Sérþekking kennara er ekki á þessu sviði enda tómstunda- og félagsmálafræði ekki hluti af kennaranámi. Tómstunda- og félagsmálafræðingar eru ekki mikið í stærðfræðikennslunni enda lítið lært formlega til þeirra verka og margir sem hefðu efasemdir um ágæti slíks fyrirkomulags. Sama á auðvitað við um kennara sem starfa á öðrum vettvangi en sínum.

Það liggur ekkert annað fyrir en að starfsemi frístundaheimila á vegum ÍTR sé afar vel viðunandi og í því ljósi er erfitt að átta sig á hvað tilgang breytingar af þeim toga sem fram koma í skýrslu starfshóps á vegum borgarinnar þjóna. Það liggur fyrir hvernig starfseminni var háttað áður en ÍTR var falin umsjá hennar. Grundvallarspurningin er því sú hvort einhverjar þær gagngeru breytingar hafi átt sér stað í skólakerfinu síðustu ár sem gera það að verkum og réttlæti breytingar af þeim toga sem tíundaðar eru í skýrslu starfshópsins. Ég get ekki séð það og finn því hvergi stað í skýrslunni. Í hana vantar allar forsendur, faglegt mat á starfseminni og ekki síst hverju væntanlegar breytingar eiga að skila umfram það sem nú er? Ég skora á borgaryfirvöld að draga þessar hugmyndir til baka en vinda sér þess í stað að styðja við og byggja upp þessa afar mikilvægu starfsemi í fullri sátt við fagumhverfið og útfrá þeirri sérfræðiþekkingu sem þar er að finna. Í upphafi skyldi endinn skoða.

Árni Guðmundsson M.Ed . sérfræðingur í æskulýðsmálum – starfsmaður á Tómstunda- og félagsmálafræðabraut MVS

Allir eiga sér sitt eigið Icesave

Icesave málið er „lang besta deila“ sem skotið hefur upp kollinum í Íslensku samfélagi um áratugaskeið. Deilan býður upp á eins marga fleti og hverjum og einum sýnist. Hugmyndir og tilfinningar verða í hita leiksins að staðreyndum sem verða grunnur að umræðum sem leiða til einhverra þeirra ályktanna sem smella passa við skoðanir og eða tilfinningar viðkomandi þá stundina og skipti í engu hvora hliðina menn studdu.

Þannig gátu pólitískir hugmyndasmiðir hrunsins stillt sér upp við hlið fórnarlamba hrunsins og mælt einum rómi mót því að samþykkja Icesave þó svo að á allt öðrum forsendum hafi verið. Annars vegar hinn eindregni vilji að koma ríkisstjórninni frá og komast til valda með hvað ráðum sem hægt er og hins vegar venjulegt fólk sem er stútfullt af réttmætri reið vegna hræðilegra aðstæðna í kjölfar hrunsins. Venjulegt fólk og flokkshestar í grímubúningum og allt þar að milli, allir eiga sitt eigið Icesave. Dæmi um gæðin í deilunni er þegar að forsetinn í baráttu við heimskapítalismann er orðin ein helsta fyrirmynd hugmyndasmiðs nýfrjálshyggjunnar hér á landi. Samsinnungar hvor af sínum pólitíska kanti. Það er af sem áður var – sama ferð sitt hvor tilgangurinn ? Allir eiga sitt eigið Icesave sem sameinar hið ólíklegast fólk og sundrar öðru.

JÁ

Músiktilraunir og Íslenska óperan

Þá er velheppnuðum Músiktilraunum lokið. Umgjörðin sem fyrr frábær í alla staði og afar viðeignandi að hafa lokakvöldið í Íslensku óperunni. Sem endranær tóku þátt fjöldi efnilegra listamanna, fjölbreytt tónlist, frábær flutningur og sköpunargleðinn í fyrirrúmi. En eitt árið í glæsilegri 30 ára sögu Músiktilraunanna sem eru sannkallaður stökkpallur fyrir ungt tónlistarfólk eins og dæmin sanna, nánast allir fremstu tónlistarmenn þjóðarinnar hafa einhverja snertingu við Músíktilraunir í upphafi á sínum ferli.
Það eru margir sem hafa lagt hönd á plóginn til þess að gera þennan menningarviðburð að veruleika. Fyrir utan listfólkið og starfsmenn Hins Hússins (HH)  er framlag fólks eins og Markúsar Guðmundssonar framkvæmdastjóra  HH, Ásu Hauksdóttir deildastjóra  menningarmála í HH, Hauks Harðarsonar tæknigúrús HH, Óla Palla á Rás tvö og Árna Matthíassonar blaðamanns á Morgunblaðinu algerlega ómetanlegt. Allt hefur þetta fólk hvert á sínum sínum vettvangi stuðlað að velheppnuðum Músiktilraunum ár eftir ár og unnið að því af miklum metnaði og meira eða minna í sjálfboðavinnu.

Ferlegt að missa gott fólk

Jakob F. Þorsteinsson og eiginkona hans Vanda Sig. samstarfsfólk mitt við Tómstunda- og félagsmálafræðibrautina við MVS HÍ eru að flytjast af landi brott. Er auðvitað ekki gott en skiljanlegt eins og ástandið er hérlendis.
 Kobbi hefur fengið fína stöðu við Inverness College UHI sem er hluti af   University of the Higlands and Islands  háskólanum  en þar var hann m.a. við nám  þegar hann vann að afar vandaðri M.A ritgerð sinni um útinám. Kobbi er okkar fremsti sérfræðingur í öllu sem viðvíkur informal education og outdoor learnig and leisure og mun stýra þeirri deild háskólans í Inverness.

Það er auðvitað ekki einfalt að flytjast á milli landa en svo heppilega vill til að Vanda sem stundar doktorsnám við HÍ getur einfaldlega unnið að því verkefni frá Skotlandi,. Hitt svo annað mál að Vanda mun sennilega taka að sér þjálfun  Innverness City Ladies Fotball Club en liðinu hefur gengið afar illa í skosku kvennadeildinni, eru í næst neðsta sæti og verulega farið að hitna undir núverandi þjálfara, sem vægast sagt er afar umdeildur. Ég óska þeim velfarnaðar í mikilvægum störfum en ljóst að það verður skarð fyrir skildi í deildinni okkar næstu misserin.