sunnudagur, 12. júlí 2015

Er björt framtíð í æskulýðsmálum í Hafnarfirði?



Hef verið að kynna mér „tillögur“ um skipan æskulýðsmála í okkar ágæta bæjarfélagi, Hafnarfirði. M.a. skýrslu sem finna má á  vef bæjarins.  „Tillögur“ er auðvitað rangnefni þar sem að um einni og hálfri klukkustund eftir að tillögur þessar í æskulýðsmálum voru fyrst gerðar opinberar á sérstökum auka bæjarstjórnarfundi 29. júní s.l. var búið að samþykkja æskulýðshluta skipulagsbreytinga bæjarfélagsins og það án nokkurra umræðna, samráðs eða aðkomu þeirra sem í geiranum starfa, ungmennum í ungmennaráði Hafnarfjarðar og eða bæjarbúum almennt. Og þegar að þetta er skrifað er búið að segja nokkrum fjölda lykilstarfsmanna í æskulýðsmálum upp störfum. 


Þessi atburðarrás er sennilega einsdæmi og svo sannarlega ekki til eftirbreytni endu ku alsiða að kynna mál ítarlega með góðum fyrirvara auk þess sem slíkar grundvallarbreytingar kalla á tvær umræður í bæjarstjórn. Starfsmannapólitíkin er svo auðvitað kapítuli út af fyrir sig.Textinn um æskulýðsmál er afar rýr en aðleiðingar miklar, niðurskurður og uppsagnir. Ekki verður annað séð en að þessi grundvallarbreyting byggi á eftirfarandi.

Fáar línur og innihaldið eftir því
 „… Verkefni íþróttadeildar og forvarna - og tómstundadeildar verði færð undir (ekki til – innskot ÁG) fræðsluþjónustu.

Lagt er til að öll verkefni íþróttadeildar og forvarna - og tómstundadeildar utan félagsstarfs aldraðra verði færð undir fræðsluþjónustu. Tillagan er rökstudd bæði út frá faglegum og rekstrarlegum sjónarmiðum. Fram kom í greiningu að nokkuð vanti upp á samstarf og samspil á milli grunnskóla og frístundaheimila.

Stjórnendur skóla og frístundaheimila séu að skipuleggja starfið í kringum hvern annan en frístundaheimilin eru inn í húsnæði grunnskólanna. Það verður að teljast eðlilegt að verkefnin hafi sömu yfirstjórn og einn stjórnanda innan skólans sem verði skólastjóri. Þannig verði tryggt enn frekar að starfsfólk, húsnæði og aðrir fjármunir nýtist sem best."  (Capacent - Hafnarfjarðarbær - Úttekt á rekstri og stjórnskipulagi bæjarins, bls 211).

Spurning á hvern hátt þessi klausa samræmist almennu æskulýðsstarfi og markmiðum í þeirri starfsemi? Er starfsemi frístundaheimila og félagsmiðstöðva framhald eða hluti af almennu skólastarfi, ef svo er, er það ekki réttast að setja skylda starfsemi eins og t.d starfsemi skáta og félagasamtaka undir hatt skólanna? Og eða leikskólana sem eru í næsta nágrenni. Ennfremur segir:

"Skólastjórnendur sjá tækifæri í því setja rekstur frístundaheimila og félagsmiðstöðva undir skólana. Það gæti verið leið til að auka samfellu á starfinu og ná fram heildstæðari þjónustu fyrir börnin. Boðleiðir í þessum efnum geta verið fulllangar þar sem sérstakir verkefnastjórar eru yfir frístundaheimilunum á öðru sviði. Nefnt var að skólar bæjarins hafi tekið upp SMT agakerfi en það geri frístundaheimilin ekki. Þá séu tækifæri til að efla fræðsluhlutverk frístundaheimilanna." (Capacent - Hafnarfjarðarbær - Úttekt á rekstri og stjórn- skipulagi bæjarins – Greiningarhluti, bls 75)

Spurt er?
Fyrir mig sem bæjarbúa, einlægan áhugamann um velferð æskunnar og sérfræðing í æskulýðsmálum er leitt að horfa upp á þessa stjórnkerfisvitleysu sem ekki er hægt að orða með öðrum hætti en að um sannkallaða fúskvæðingu málaflokksins sé að ræða, afturhvarf um ca 35 ár. Varpa af þessu tilefni fram eftirfarandi spurningum til forseta bæjarstjórnar, formanns bæjarráðs og skýrsluhöfunda.

Ég velti í fyrsta lagi fyrir mér hvaða sérfræðingar á sviði æskulýðsmála (s.s. tómstunda- og félagsmálafræðingar / félagsuppeldisfræðingar) komu að gerð skýrslunnar/ tillagnanna? Í öðru lagi hvers vegna félagstarf aldraðra er aðskilið öðru félagsstarfi? Í þriðja lagi  þá finn ég hvergi faglegan  rökstuðning fyrir þessu breytingum sem þó er sérstaklega vísað til í skýrslunni?  Í fjórða lagi hvaða sérþekkingu hafa skólastjórar á  sviði tómstunda- og félagsmálafræða? Í fimmta lagi á agastjórnunarkerfi skólanna að marka alla tilveru barna og ungmenna og hvernig getur slík verið ástæða til grundvallarbreytinga í æskulýðsmálum bæjarfélagsins? Í sjötta lagi eiga ungmenni sem af einhverjum ástæðum tekst ekki að aðalaga sig agavaldi skólans að gjalda þess í frítíma sínum?  Í sjöunda lagi hve mikið hækka launum skólastjóra samkvæmt ákvæðum í kjarasamningum þeirra vegna þessara breytinga? Í sjöunda lagi  hvort einhver getur sagt mér hvaða „fag“  eða hlutverki fagstjóri frístundamála hefur eins og fram kemur í skipurriti varðandi verkefni æskulýðs- og íþróttafulltrúa, er ekki hepplegast að slíkur starfsmaður sjái um rekstur og stjórnun frístundamála eins og verið hefur? 

Svona mætti lengi spyrja en verður ekki gert að sinni hvað sem síðar kann að verða. Það þarf vart að fjölyrða meira um þessar tillögur, samþykkt þeirra veldur því að það virðist  engu líkara en að það sé einlægur ásetningur bæjaryfirvalda að koma sér hratt og örugglega í ruslflokk á sviði æskulýðsmála – hér er um að ræða fúsk sem hvorki vel menntað og vandað starfsfólk í málflokknum og æska bæjarins á skilið. Er björt framtíð í æskulýðsmálum í Hafnarfirði? Nei því miður, hér hefur svo sannarlega,illu heilli, myndast verulegt rými til framfara.

Árni Guðmundsson M.Ed félagsuppeldisfræðingur,
Rannsóknarstofu í Bernsku og æskulýðsfræðum
Tómstunda-og félagsmálafræðideild Menntavísindasvið Háskóla Íslands
Grein þessi birtist í Fjarðarpóstinum 8.júlí 2015 www.fjardarposturinn.is 


Engin ummæli:

Skrifa ummæli