Mestu öfugmæli sveitarfélaga og annara vinnuveitanda í kjaramálum (
s.l. 40 - 50 ár amk) er frasinn um að allt fari til andskotans í
efnahagsmálum hérlendis ef laun hækki. Þangað er allt farið og enn hanga
viðsemjendur launafólks á grjótharðri láglaunapólitík eins og hundar á
roði, við erum ennþá í þessum láglaunpytti.
Ef litið er til sögunnar þá hefur aldrei verið ráðrúm til launahækkana,
hvorki í góðærum eða á samdráttarskeiðum. Rök vinnuveitenda hafa hverju
sinni verið gaumgæfilega útfærð og ekkert endilega í samhengi við þau rök
sem áður voru viðhöfð eða þau sem eftir á komu. Í góðærum ógna launahækkanir
"stöðugleika" og á samdráttarskeiðum "þarf" að leggja niður og draga
saman grunnþjónustu ef laun fara yfir fátækrarmörk. Allt rök sem vega að
öryggistilfinningu fólks og ala á ótta þess. Svona mætti lengi telja og
þegar að mest á mæðir taka talsmenn vinnuveitenda þetta á
"tárakirtlunum" enda eftir nokkru að slægjast, stöðug láglaunapólitík í
húfi .
Það sem verra er að margur trúir því að hin grjótharða íslenska
láglaunapólitík sé orsök alls okkar vanda. Þokkalegt sjónvarpstæki og
notaður 7 ára gamal fjölskyldubíll er talin orsök hrunsins mikla. Og það
að eiga eða hafa þokkalega umgjörð um sig og sína þykir lúxus hérlendis
en meðal flestra þjóða talið til grunnþarfa. Íslensk láglaunapólitík er
félagslegt böl og varð m.a. til þess að hrunið kom verr niður á okkur
en ella.
Sænska dagblaðið Dagens Nyheter, sem seint verður talið málsvari
félagshyggjunnar, birti, í kjölfar hrunsins hérlendis, grein í
þessa veru. Í greininni var því haldið fram að vegna lágra launa í hinu
íslenska samfélagi "allsnægtanna" hefðu íslendingar fjármagnað neyslu
sína með lánum fremur en sparnaði af launum eins og ku vera alsiða í
nágrannalöndum okkar þar sem ríkari sátt er um skiptingu auðsins en
hérlendis. Í stað sanngjarnar tekjuskiptingar í efnuðu íslensku
samfélagi hefði fjármagn safnast á nánast einn stað, í bankakerfið sem
síðan lánaði á okur
vöxtum öllu sem hreyfðist (m.a ómálga börnum - innskot ÁG) og ekki síst fólki sem ekki hafði laun til að greiða af viðkomandi lánum. Sanngjörn laun vinni einfaldlega á móti svona þróun og skapi ákveðið jafnvægi ritaði sérfræðingur DN. Hefði óneitanlega hefði verið mikil kostur í íslensku efnahagslífi síðustu áratugi Hin grjótharða íslenska láglaunapólitík er félaglegt böl . Afleiðingarnar hræðilegar eins og almennt launafólk hefur
fengið að reyna og ekki síst í kjölfar hrunsins. Og lítið miðar okkur áfram, eða réttar sagt upp á við, og erum vart hálfdrættingar miðað við önnur Norðurlönd og þó víðar væri leitað. Á þessu sviði íslenskra efnahagsmála er vissulega mikið rými til framfara.
þriðjudagur, 12. febrúar 2013
mánudagur, 7. janúar 2013
Segir fátt af einum - að minnsta kosti í eigin miðli
Man þetta ekki alveg enda ekki menntaður fjölmiðlafræðingur en fræðimaðurinn McQuil (Mass Communication m.m.) nefnir einhverjar birtingarmyndir um samspil fjölmiðlunar og eignarhalds á þeim. Ein birtingarmyndin var um fjölmiðlasamsteypur í eigu “bísnessmanna“, tycoons og eða moguls minnir mig að þetta hafa verið nefnt. Viðkomandi nota miðilinn / miðlana í þágu persónulegra hagsmuna og hafa með beinum hætti (og jafnvel óbeinum hætti) áhrif á ritstjórnarstefnuna. Skólabókardæmi um slíkt má sjá á bls 2 í Fréttablaðinu í dag. Sjón er sögu ríkari

þriðjudagur, 1. janúar 2013
Ekki mikil retorik hjá Ólafi
Hlýddi á nýársávarp Ólafs Ragnars og þótti ekki mikið til þess koma. Algjörlega hefðbundin ræða stjórnmálamanns af gamla skólanum . Einföld málfundaæfing eins og það að tengja alvarlega stöðu í umhverfismálum, andvaraleysi í þeim málum og líkja því við breytingar á stjórnarskrá er retorik sem þessu embætti er ekki samboðin. Er samasem merki milli þeirra sem vilja breytingar á stjórnarskrá og þeim sem sýna ábyrgðarleysi í umhverfismálum? Það vantaði ekkert inn í þessa fléttu nema kanski að koma Evrópu umræðunni inní þetta undarlega mengi sem kallaðist nýársávarp forseta Íslands. Eftir einarða og einsleita umræðu um hvílíkt glapræði felist í stjórnlagaþingsbreytingum var ávarpið kórónað með að hvetja til "samstöðu". Ekki var þetta sérstaklega landsföðurlegt ávarp - Að mínu mati var hápunktur ávarpsins sá þegar að Ólafur leggur til að hlúa þurfi sem best að æsku landins og um það geta allir verið sammála - annað var hefðbundið pólitískt karp.
föstudagur, 23. nóvember 2012
Núna drekkur James Bond bara kók zero
Undanfarið hefur njósnari hennar hátignar James Bond, eða 007 eins og hann er auðkenndur í starfsmannaskrá MI6, birst okkur í tíma og ótíma, meðal annars í sjónvarpi allra landsmanna RÚV. Fyrir utan það að vera í miklum önnum þá er aðal mission-in í auglýsingu um nýjustu mynd kappans „Skyfall“ að ná sér í áfengi, bjórtegund eina sem ku vera „léttöl“ eins og alsiða er að auglýsa af hálfu framleiðenda og innflytjenda áfengis. Kvöld eftir kvöld sýnir, eða réttara sagt sýndi, RÚV þessa áfengisauglýsingu á prime time.
Siv Friðleifsdóttir, okkar ágæta þingkona, er ein þeirra fjölmörgu sem ekki var sátt við þessa illa dulbúnu áfengisauglýsingu. Hún gerir sér lítið fyrir, hringir í helstu verslanir landsins og spyr um „léttölið“ og fær þau svör úr öllum áttum að það sé ekki til, hafi aldrei fengist og sé sennilega ekki einu sinni framleitt?
Núna drekkur Bond bara kók og það zero í tíma og ótíma. "léttölið" ófáanlega með öllu horfið úr auglýsingunni og þess í stað sýnir 007 nú afar einbeitta ásókn í kók zero. Það reynist honum örugglega betur í mikilvægum störfum sínum en áfengið. Hvort þetta sé þingmanninum ágæta að þakka eða „kenna“ skal ósagt látið. Þetta einstaka kapp áfengisinnflytandans við að auglýsa vöru sem ekki er til, er utan þeirrar almennu greindarfarskröfu sem að öllu jöfnu er gerð til forsvarsmanna fyrirtækja og sem slíkt umhugsunarvert í meira lagi.
Eftir situr spurningin hvers vega er ekki gefin út ákæra á þá fjölmiðla sem brjóta lög er varða sjálfsögð réttindi barna og ungmenna til að vera laus við áfengisáróður sbr. þessi áfengisauglýsing? Er nóg fyrir RÚV og aðra fjölmiðla að segja sorry og halda síðan áfram eins og ekkert hafi í skorist. Er lögregluyfirvöldum lífsins ómögulegt að standa vörð um augljós réttindi ungmenna – Maður spyr sig ...aftur og aftur?
föstudagur, 26. október 2012
Hin grjótharða hafnfirska láglaunapólitík
Var fundarstjóri á almennum félagsfundi STH (Starfsmannafélagi Hafnarfjarðar) í gær 25/11 . Rennur blóðið til skyldunnar og er bæði ljúft og skylt að taka að mér eitt og annað viðvikið fyrir STH ef því er að skipta. Var lengi formaður þessa ágæta félags sem státar af langri og merkilegri sögu. Efni fundarins var tvíþætt annars vegar kynntu fulltrúar frá Capacent kjarakönnun BSRB og sérstaklega hlut STH í samhengi við önnur BSRB félög og svo hitt að ræða s.k. launleiðréttingar bæjaryfirvalda sem miklar efasemdir eru um að hafi verið framkvæmdar með skilmerkilegum hætti.
Það þarf ekki að hafa mörg orð um að niðurstöður launkönnunar BSRB er stórfelldur áfellisdómur um starfsmannastefnu bæjarins, nánast hvar sem litið er. Laun STH félaga eru rúmlega 10% lægri en meðaltalslaun BSRB félaga hvort sem litið er til dagvinnu- eða heildarlauna. Samkvæmt könnun Capacent þá hafa 33,2 % prósent BSRB félaga fengið launaleiðréttingu en einungis 7,2% félagsmanna STH. 40% félagsmanna STH eru mjög ósáttir við laun sín á sama tíma og 27% BSRB félaga eru það. (Heimild Capcent)
Það voru fjörugur umræður og fyrirspurnir að loknum framsöguerindum. Margt bar á góma m.a. launafyrirkomulag.
Í einu orðinu er sagt að óunnin föst yfirvinna sé aðferð til þess að jafna bil milli ólíkrar launakerfa (BSRB /BHM) og þar með viðurkennt að starfsmatið virki ekki ( sem eru engin ný sannindi ). Í öðru orðinu er svo sagt að ekki sé til neitt sem heiti óunnin yfirvinna og þar með staðfest að t.d. háskólamenn innan STH njóti verulega lakari kjara en kollegar þeirra í öðrum stéttarfélögum, sem er brot á öllu sem heitir jafnræði og ákvæðum um sömu laun fyrir sömu vinnu. Þegar að við þetta bætist að Hafnarfjörður eitt bæjarfélaga átti í stórfeldum erfiðleikum við að uppfylla bókun 7 í kjarasamningum (um að dagvinnulaun taki mið af launakjörum viðkomandi stéttarfélags þ.e. lág grunnlaun + yfirvinna STH verður sama og grunnlaun og engin yfirvinna BHM ) var mörgum hópum ekki vært innan félagsins, þó svo að viðkomandi myndu helst óska þess að vera þar. Með þessu hafa bæjaryfirvöld og eða fulltrúar þess tekið að sér að skipa launafólki í félög og sennilega í þeim tilgangi að veikja eitt sterkast aflið í kjarabaráttu starfsmanna bæjarfélagsins STH
Hin grjótharða láglaunapólitík Hafnarfjarðarbæjar kemur fullkomlega í ljós í þessari Capacent könnun sem og starfsmannastefnan í svörum þeirra er sinna starfmannamálum. Augljóst er að átakasækni og óbilgirni þeirra sem með þessi mál fara fyrir hönd bæjarfélagsins síðustu ár ef ekki áratugi , sem og pólitískt GO, hefur komið starfsmannastefnu Hafnarfjarðarbæjar í óefni, í stefnu hinna lægstu viðmiða. Þetta er algerlega afleitt ekki í síst í ljósi þess að meirihluti bæjarstjórnar kennir sig að öllu jöfnu við félagshyggju.
Ég get ekki annað en sem fyrrverandi formaður STH skorað á bæjaryfirvöld að endurskoða starfsmannstefnu sína frá A –Ö. Hafnarfjarðarbær státar af góðu starfsfólki og okkar ágæta bæjarfélag hefur ekki efni að öðru en að breyta algerlega um kúrs í þessum efnum. Niðurstöður Capacent er áfellisdómur, niðurstöður sem er algerlega nauðsynlegt að bregðast við og gefa tilefni til gagngerra endurbóta – það er sannarlega rými til framfara á þessu sviði.
laugardagur, 6. október 2012
Palme
Olof Palme - Därför är jag demokratisk socialist
Olof Palme - Latin kings
miðvikudagur, 5. september 2012
Frjáls eins og fuglinn
Ég átti þess kost fyrir nokkru að fara í flug á mótorfisi. Það verður að segjast eins og er að það var afar ánægjuleg upplifun. Vona að ég eigi eftir að skreppa í fleiri flugtúra af þessu tagi. Þetta er algerlega einstök tilfinning, hverning maður skynjar hraðann í gegnum vindinn, hverning fisið klýfur loftið mjúklega og hve þetta er átakalaust allt saman. Greip með mér myndavélina, sem ég átti í nokkru basli með það sem að glerhlíf á hjálmi mínum kom í veg fyrir að ég gætu mundað vélina eins og venjulega, skaut því út í loftið ( í bókstaflegri merkingu) lon og don upp á von og óvon. Birti nokkrar myndir hér en geri undirbúningsráðstafannir áður en ég fer í loftið næst. En hvað með það sjón er sögu ríkari.
miðvikudagur, 25. júlí 2012
Aldeyjarfoss
Aldeyjarfoss í Bárðardal er einn fegursti foss Íslands og þó víðar væri leitað. Stórfengilegt samspil stuðlabergs og fossins mynda í andstæðum sínum einstaka náttúrufegurð. Tók þessa mynd er ég var á ferðinni um daginn. Hvet alla sem eiga leið um, hvort sem fólk er að koma af eða er að fara Sprengisandsleið, til að staldra við efst í Bárðardalnum og njóta þessarar einstöku náttúruperlu. Svo er það auðvitað einnig fyllilega þessi virði að gera sér ferð á svæðið. Bárðardalurinn og nánasta umhverfi hans hefur upp á margt að bjóða.
miðvikudagur, 27. júní 2012
Ólafur tapar hvernig sem fer - Pyrrosarsigur í besta falli
Það liggur fyrir að sitjandi forseti fær aldrei yfir 50 %
atkvæða í komandi forsetakosningum. Úrslitin sem slík skipta engu máli í raun. Fjöldi meðframbjóðenda og dreifing atkvæða er
helsti liðsmaður sitjandi forseta fremur en einhver málefni eða málefnastaða. Forsetinn hefur á langri vegferð mæðst í
mörgu og margt orkað tvímælis, sumt afar tvímælis s.s innileg samskipti og
sendiferðir hans í þágu margra þeirra sem settu landið á hausinn. Málefnin eru
engin og í raun flest sem rekst á annars horn í þeim efnum, „í einni eða
annarri mynd“. Vatnalög fyrri ríkistjórnar sem nánast
einka(vina)væddu rigninguna stoppuð stutt á borði forseta á sínum tíma sem
signeraði þau umyrðalaust. Lögin voru sem betur fer afnumin af núverandi
ríkistjórn áður en þau komu til framkvæmda. Mörg dæmi má taka um mál sem höfðu allar forsendur til þess fara
með á svipaðan hátt og (seinni) Icesave en var ekki gert? Það er því einhverskonar populismi sem ræður
för forsetans í þessum efnum fremur en
eitthvað fastmótað kerfi. Mál eins og
Icesave hverfa ekki þrátt fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu.
Að sigra kosningar með minnihluta þjóðarinnar að baki sér gerir
forseta af „þessari tegund“ umboðslausan með öllu, hvað þá að viðkomandi verði
talin „sameiningartákn“ þjóðarinnar.
Umboðið verður veikara en allt sem veikt
er. Forseti með ríflega fjórðung þjóðarinnar að baki sér er ekki með neina lýðræðislega
innistæðu eða raunverulegt umboð til að grípa framfyrir hendurnar á þjóðkjörum
þingmeirihluta hverju sinni.
Upphaf kosningabaráttu sitjandi forseta er umhugsunarverð og
ekki síst tímasetningin 13. maí sem
byggir á klækjabrögðum atvinnustjórnmálanna af tiltekinni tegund. Aðstæður helsta mótframbjóðanda hans voru
öllum ljósar og að taka ekki tillit til þeirra segir meira en mörg orð. Það hefði
hæglega mátt gera í stað þess að blása til stórsóknar gegn höfuðandstæðing
sínum, nánast í þann mund er hún leggst á sæng og vitað er að hún yrði ekki til svara
fyrst um sinn.
Ólafur Ragnar Grímsson
mun ekki vinna nokkurn sigur algerlega óháð úrslitum komandi kosninga
- Hafi hann í upphafi ferlisins og ekki
síst hans ágæta eiginkona Guðrún Katrín verð sameiningartákn þá fer því víðs
fjarri að svo sé í dag. Þvert á
móti forsetinn er orðin virkur gerandi í pólitískum álitamálum – gamladags
pólitíkus og afar umdeildur sem slíkur líkt og fyrrum. Þetta er ekki sá forseti sem
ég studdi 1996. Vettvangur og leið
Ólafs sem einhverskonar bjargvættis þjóðarinnar væri best í gegnum hefðbundna klæjapólitík
og þangað ætti hann að snúa sér. Til þess hefur hann alla burði og ríflega það
eins og kosningarbarátta hans og "herkænska" sýnir glögglega.
þriðjudagur, 12. júní 2012
Mesta PR flopp seinni tíma
Það verður ekki annað sagt en að hinar s.k. mótmælaaðgerðir (Samstöðufundur) LÍÚ á Austurvelli um daginn hafi verðir þær allra misheppnuðustu í manna minnum. Þátttaka sjómanna hluti af veiðiferð, viðkomandi mótmælendur á fullum launum og sennilega margir með óbragð í munninum enda í miðri kjaradeilu við LÍÚ. Til þess að kóróna alla vitleysuna var „mótmælendum“ í einhverjum tilfellum boðið upp á áfengi í aðdraganda mótmælanna ( http://www.dv.is/frettir/2012/6/7/fengu-afengi-fyrir-ad-motmaela/ )
Ekki veit ég hvaða auglýsingastofa á vegum LÍÚ það var sem missti sig svo rosalega í hugflæðihrynunni að úr varð hreinn kjánaskapur. Austurvöllur er vettvangur „Jóns Jónssonar“, grasrótarinnar, búsáhaldabyltingarinnar. Á miðjum vellinum er vegleg stytta af Jóni Sigurðssyni þjóðfrelsishetju sem stóð fyrir allt öðrum gildum en afar fámenn sérhagsmunasamtök LÍÚ gera. Umgjörðin, formið, staðurinn og nafnið „Samstöðufundur“ leggst allt á eitt við það að gera þessi undarlegu mótmæli að einu mesta (og sennilega dýrasta) PR floppi seinni tíma. Gríðarlegur fjáraustur í ómerkilegar áróðursauglýsingar í sjónvarpi og dagblöðum vikum og mánuðum saman sem enda með algerlega misheppnuðum fundi hljóta að vera þessum háværa minnihluta umhugsunarefni - og ekki síst hvort að „málstaðurinn“ sé ekki senn bæði hallærislegur og „illseljanlegur“ .
Ekki veit ég hvaða auglýsingastofa á vegum LÍÚ það var sem missti sig svo rosalega í hugflæðihrynunni að úr varð hreinn kjánaskapur. Austurvöllur er vettvangur „Jóns Jónssonar“, grasrótarinnar, búsáhaldabyltingarinnar. Á miðjum vellinum er vegleg stytta af Jóni Sigurðssyni þjóðfrelsishetju sem stóð fyrir allt öðrum gildum en afar fámenn sérhagsmunasamtök LÍÚ gera. Umgjörðin, formið, staðurinn og nafnið „Samstöðufundur“ leggst allt á eitt við það að gera þessi undarlegu mótmæli að einu mesta (og sennilega dýrasta) PR floppi seinni tíma. Gríðarlegur fjáraustur í ómerkilegar áróðursauglýsingar í sjónvarpi og dagblöðum vikum og mánuðum saman sem enda með algerlega misheppnuðum fundi hljóta að vera þessum háværa minnihluta umhugsunarefni - og ekki síst hvort að „málstaðurinn“ sé ekki senn bæði hallærislegur og „illseljanlegur“ .
mánudagur, 4. júní 2012
Lena er að skilja – Hans ekki allur þar sem hann er séður.
Var fyrir margt löngu í „röð“ í miðasölu á Fornebu flugvelli í Osló, ef röð skyldi kalla. Vorum bara þrjú en afgreiðslan gekk treglega í meira lagi. Í biðinni þá byrjar maðurinn fyrir aftan mig skyndilega að heilsa háum rómi og með virktum. Í fyrstu taldi ég að hann væri að hefja samræður við mig út úr tómum leiðindum en sá (og heyrði) sem var að hann vildi ekkert við mig ræða en hélt áfram eins og einhver væri viðmælandinn? Mér varð um og ó enda maðurinn ekki með sjálfum sér í bókstaflegir merkingu þess orðs. Sá mér til nokkurar furðu að hann var með mjóa leiðslu útúr öðru eyranu sem leiddi í einhverskonar kúlu eða sívalning sem hann bar að vitum sér og talaði í?
Gerði mér greini fyrir því á þessum tímapunkti að ég var vitni að algeru tækniundri, eiginlega byltingu. Var snöggur að koma mér upp slíkum búnaði sem kostaði að vísu ansi mikið. En á móti gríðarlegt hagræði og farsíminn þetta helsta samskiptatæki samtímans orðið öflugt í meira lagi, þótti manni.
Nú mörgum árum seinna er ég staddur í Stokkhólmi á námskeiði og ráðstefnu. Notfæri mér óspart hið afar góða samgöngukerfi borgarinnar . Á tímum snjallsímans hefur margt breyst. Í stað blaða og bókalesturs í strætisvagna- og lestakerfinu er snjallsíminn ( sem verður orðin tæknilega úreltur og hallærislegur innan nokkurra ára og eitthvað annað og betra tekið við ) komin og domínerar með öllu miðlun og miðla af öllum hugsanlegum og ó hugsanlegum tegundum. Er ekki sérsænskt einungis tæknileg formbreyting.
Eitt hefur þó breyst sem er að vinur minn í röðinni forðum hefur öðlast gríðarlegt margfeldi sitt á þessum árum sem liðin eru. Ástandinu má við fyrstu sýn líkja við ógrynni kollektívra mónológa. Svona svipað og maður upplifir í leikskólum þegar og börnin í hóp en þó hvert í sínum heimi leika sér og oft án samhengis við neitt annað en þau sjálf og þeirra hugarheim. Svona er ástandið í lestunum, fullt af fólki sem talar hátt og snjallt í símann og með engum örðum hætti en ef væri það í algeru einkarými. Sennilega er það svo að margur skilgreinir sig fremur sem hluta af rafrænum heimi en hinum hefðbundna sem varðar viðkomandi afar lítið og skiptir litlu máli a.m.k. hvað samskipti og annað varðar. Skyldurnar því fremst við hina rafrænu veröld og þar fara öll megin samskipti fram. Hin fysiska umgjörð, nánasta umhverfi, skiptir litlu sem engu máli, viðkomandi einstaklingar eru einungis líkamlega nærverandi.
Á þessari viku sem ég hef verið hérna hef ég orðið margs vísari um hagi margra og ekki allt gott. Lena er að skilja við Hans sem hún hefur verið gift til nokkurra ára. Hann var ekki allur þar sem hann var séður tjáði hún viðmælanda sínum. Hjónabandið hefði verið mistök sennilega frá upphafi en hinn innri Hans hefði reyndar ekki komið í ljós strax. Hann hafi eytt peningum í hreina vitleysu og verið eitt risa stórt egó. Jonas var æstur einn eftirmiðdaginn, sennilega búinn að fá sér í tánna . Hann sagði viðmælenda sínum, sennilega fyrrverandi eða a.m.k. tilvonandi fyrrverandi kærustu, að hún gæti hirt þessa andskotas íbúð upp i Falun hann kærði sig ekkert um íbúðina og svo kvaðst hann ekki nenna að tala lengur við hana. Eldri maður var svakalega ánægður með pípara sem hann hafði ráðið til að lagfæra lagnir í íbúð sinni. Kvað hann bæði vandvirkan og ódýrann, hvatti viðmælanda sinn eindregið til þess að hafa sambandi við hann og hefja viðskipti enda myndi sturklefinn hjá honum eyðileggjast ef hann drægi viðgerð lengur .
Ung stúlka sagð að mamma hennar væri rosalega leiðinleg og ungur maður taldi fótboltaþjálfarann ekki skilja hvað hann væri góður á kantinum og aðrir þjálfara myndu fyrir löngu verða búnir að sjá þetta og setja hann í liðið, hann taldi sig gegna veigamiklu hlutverki en það væri ferlegt að þjálfarinn skyldi það ekki, það væru margir sem teldu að þjálfarinn ætti að hætta. Ung kona var að fara í sumarfrí í næstu viku, mjög ánægð, ferðin hafi verið á góðu verði, að vísu hefði maðurinn hennar kríað út verulegan auka afslátt af því hann var í Rotary eða einhverju slíku. Það væri bara fínt en það væri eitthvert Rotary fólk með í ferðinni sem væri allt í lagi þó svo að þetta Rotary stand væri hálf leiðinlegt. Sara hafði drukkið rosalega mikið í partínu um helgina og það sem verra var að hún hafði daðrað við Gustav sem hún veit að er kærasti Anniku. Þetta gerði hún alltaf þegar hún var full og það var svona hegðun sem gerði það að verkum að síðasti kærastinn hennar dömpaði henni. Hún ætti að hætta að drekka var mat ungu stúlkunnar sem var að ræða þetta við vinkonu sína
Já þetta og margt annað fékk maður að vita algerlega ó umbeðið. Lífið er fullt af smásögum og þær eru út um allt. Sápuóperuáhorf er með öllu óþarft þegar að Stockholms Tunnelbana er annars vegar – allt löðrandi í „sápum“ þar . Leiðarljós , Aðþrengdar eiginkonur, Dallas og allt hvað þetta heitir nú er hjómið eitt miða við raunveruleikaþáttinn Lífið í lestunum (Tunnelbanan) . Lífið er leikhús segir Goffman með réttu sem og það að félagsfræði lærir maður í stórmörkuðum ( og í Stockholms Tunnelbana)
Hitt er svo annað mál hvort hvað heimur er hvaða heimur og í hvorum við lifum. Það er í mörgum tilfellum mörgum óljóst – ekki satt og ekki síst það hvort annar er öðrum merkilegri ?
Gerði mér greini fyrir því á þessum tímapunkti að ég var vitni að algeru tækniundri, eiginlega byltingu. Var snöggur að koma mér upp slíkum búnaði sem kostaði að vísu ansi mikið. En á móti gríðarlegt hagræði og farsíminn þetta helsta samskiptatæki samtímans orðið öflugt í meira lagi, þótti manni.
Nú mörgum árum seinna er ég staddur í Stokkhólmi á námskeiði og ráðstefnu. Notfæri mér óspart hið afar góða samgöngukerfi borgarinnar . Á tímum snjallsímans hefur margt breyst. Í stað blaða og bókalesturs í strætisvagna- og lestakerfinu er snjallsíminn ( sem verður orðin tæknilega úreltur og hallærislegur innan nokkurra ára og eitthvað annað og betra tekið við ) komin og domínerar með öllu miðlun og miðla af öllum hugsanlegum og ó hugsanlegum tegundum. Er ekki sérsænskt einungis tæknileg formbreyting.
Eitt hefur þó breyst sem er að vinur minn í röðinni forðum hefur öðlast gríðarlegt margfeldi sitt á þessum árum sem liðin eru. Ástandinu má við fyrstu sýn líkja við ógrynni kollektívra mónológa. Svona svipað og maður upplifir í leikskólum þegar og börnin í hóp en þó hvert í sínum heimi leika sér og oft án samhengis við neitt annað en þau sjálf og þeirra hugarheim. Svona er ástandið í lestunum, fullt af fólki sem talar hátt og snjallt í símann og með engum örðum hætti en ef væri það í algeru einkarými. Sennilega er það svo að margur skilgreinir sig fremur sem hluta af rafrænum heimi en hinum hefðbundna sem varðar viðkomandi afar lítið og skiptir litlu máli a.m.k. hvað samskipti og annað varðar. Skyldurnar því fremst við hina rafrænu veröld og þar fara öll megin samskipti fram. Hin fysiska umgjörð, nánasta umhverfi, skiptir litlu sem engu máli, viðkomandi einstaklingar eru einungis líkamlega nærverandi.
Á þessari viku sem ég hef verið hérna hef ég orðið margs vísari um hagi margra og ekki allt gott. Lena er að skilja við Hans sem hún hefur verið gift til nokkurra ára. Hann var ekki allur þar sem hann var séður tjáði hún viðmælanda sínum. Hjónabandið hefði verið mistök sennilega frá upphafi en hinn innri Hans hefði reyndar ekki komið í ljós strax. Hann hafi eytt peningum í hreina vitleysu og verið eitt risa stórt egó. Jonas var æstur einn eftirmiðdaginn, sennilega búinn að fá sér í tánna . Hann sagði viðmælenda sínum, sennilega fyrrverandi eða a.m.k. tilvonandi fyrrverandi kærustu, að hún gæti hirt þessa andskotas íbúð upp i Falun hann kærði sig ekkert um íbúðina og svo kvaðst hann ekki nenna að tala lengur við hana. Eldri maður var svakalega ánægður með pípara sem hann hafði ráðið til að lagfæra lagnir í íbúð sinni. Kvað hann bæði vandvirkan og ódýrann, hvatti viðmælanda sinn eindregið til þess að hafa sambandi við hann og hefja viðskipti enda myndi sturklefinn hjá honum eyðileggjast ef hann drægi viðgerð lengur .
Ung stúlka sagð að mamma hennar væri rosalega leiðinleg og ungur maður taldi fótboltaþjálfarann ekki skilja hvað hann væri góður á kantinum og aðrir þjálfara myndu fyrir löngu verða búnir að sjá þetta og setja hann í liðið, hann taldi sig gegna veigamiklu hlutverki en það væri ferlegt að þjálfarinn skyldi það ekki, það væru margir sem teldu að þjálfarinn ætti að hætta. Ung kona var að fara í sumarfrí í næstu viku, mjög ánægð, ferðin hafi verið á góðu verði, að vísu hefði maðurinn hennar kríað út verulegan auka afslátt af því hann var í Rotary eða einhverju slíku. Það væri bara fínt en það væri eitthvert Rotary fólk með í ferðinni sem væri allt í lagi þó svo að þetta Rotary stand væri hálf leiðinlegt. Sara hafði drukkið rosalega mikið í partínu um helgina og það sem verra var að hún hafði daðrað við Gustav sem hún veit að er kærasti Anniku. Þetta gerði hún alltaf þegar hún var full og það var svona hegðun sem gerði það að verkum að síðasti kærastinn hennar dömpaði henni. Hún ætti að hætta að drekka var mat ungu stúlkunnar sem var að ræða þetta við vinkonu sína
Já þetta og margt annað fékk maður að vita algerlega ó umbeðið. Lífið er fullt af smásögum og þær eru út um allt. Sápuóperuáhorf er með öllu óþarft þegar að Stockholms Tunnelbana er annars vegar – allt löðrandi í „sápum“ þar . Leiðarljós , Aðþrengdar eiginkonur, Dallas og allt hvað þetta heitir nú er hjómið eitt miða við raunveruleikaþáttinn Lífið í lestunum (Tunnelbanan) . Lífið er leikhús segir Goffman með réttu sem og það að félagsfræði lærir maður í stórmörkuðum ( og í Stockholms Tunnelbana)
Hitt er svo annað mál hvort hvað heimur er hvaða heimur og í hvorum við lifum. Það er í mörgum tilfellum mörgum óljóst – ekki satt og ekki síst það hvort annar er öðrum merkilegri ?
þriðjudagur, 22. maí 2012
Stundum verður mönnum á en..
...viðbrögð ýmissa fyrirtækja í samfélaginu eru merkileg í þessu samhengi t.d. vega úrskurða í samkeppnismálum, skattamálum, vörufölsun o.fl. þar sem viðkomandi biðjast nær undantekningalaust aldrei afsökunar á framferði sínu – það er ekkert viðurkennt, ráðnir fleiri lögfræðingar og málefnum þvælt í dómskerfinu árum saman þó kjarni mála sé öllum full ljós, rýrð kastað í allar áttir og sérstaklega á þá aðila og það fólk sem eru að vinna störf sín í þágu almennings. Dómar eru því að einhverju leiti orðnir spurning um stéttarstöðu sakbornings fremur en um siðferðileg rangindi og lögbrot viðkomandi. Fjölda dæma um slíkt er hægt að taka þó það verði ekki gert hér að sinni. Lokað sérréttindasamfélag síðustu áratuga gerir það að verkum að menn hafa glatað öllu jarðasambandi og telja sig yfir lög hafna, sjá ekkert rangt í gjörðum sínum og skeyta lítt um s.k. viðskiptasiðferði.
Gerast áskrifandi að:
Færslur (Atom)